La baz'a'n tekst'o'n origin'e en'komput'il'ig'is Miroslav Malovec
Proksim'um'a verk'o'jar'o: 1981
Kre'is la Esperant'a'n tekst'o'n: Vinař
Oft'e oni cerb'um'as, kia'manier'e mal'kaŝ'i la absolut'a'n ver'o'n. Laŭ'dir'e ĉies asert'o en'hav'as er'o'n da ver'o, tamen neni'u el'dir'as ver'o'n komplet'a'n. Kiel do solv'i la problem'o'n? Neni'o ŝajn'as al mi pli facil'a. En'met'u ĉies el'dir'o'j'n en unu kaldron'o'n, inter'miks'u — kaj kribr'u la er'o'j'n da pur'a ver'o. Neces'as nur ĝust'e elekt'i tiu'j'n mal'fals'a'j'n.
... kaj ŝi dir'is al Potifar: la sklav'o, kiu'n vi ven'ig'is al ni, la hebre'o, ven'is al mi por adult'i kun mi — sed kiam mi laŭt'e ek'kri'is, li las'is si'a'n vest'o'n ĉe mi kaj el'kur'is el la dom'o ...
Genez'o, XXXIX, 17-18
(En traduk'o de Zamenhof:
17 Kaj ŝi rakont'is al li tio'n sam'a'n, dir'ant'e: La sklav'o, la Hebre'o, kiu'n vi ven'ig'is al ni, ven'is al mi, por petol'i kun mi; 18 sed kiam mi laŭt'e ek'kri'is, li las'is si'a'n vest'o'n ĉe mi kaj el'kur'is el la dom'o.)
La atest'int'in'o, aparten'ant'e el etn'a minoritat'o, ne tut'e perfekt'e posed'as la oficial'a'n lingv'o'n. La el'don'ant'o tamen evit'as korekt'o'j'n, por ne for'viŝ'i la spontan'ec'o'n de aŭtent'a el'dir'o.
Kia mal'ver'o! Pest'o traf'u mi'a'n sinjor'in'o'n! Jes, mal'ver'o'n ŝi parol'as al sinjor'o Potifar, grand'a'n mal'ver'o'n! Ĉio tut'e ali'ebl'a, mi bon'e kon'as la ver'o'n. Ĉu vi vol'as mi parol'u la ver'o'n? Sed post'e vi mut'as, vi ne perfid'as al sinjor'in'o, ĉu? Se sinjor'in'o sci'as ke mi parol'as, mi plej mult'e pun'it'a, ebl'e per mort'o — fakt'e, ĉu vi ne kred'as? Mi eg'e tim'as sinjor'in'o'n, ŝi mult'e sever'a kaj ne'bon'kor'a. Mi nur iom'et'e mis'far'as kaj ŝi fort'e koler'as kaj kri'as kaj bat'pun'as. Nur aŭd'u: foj'e mi komb'as kaj subit'e komb'il'o fal'as el mi'a man'o. Ne'ŝat'e mi far'is, fakt'e. Sed ŝi tuj kapt'as skurĝ'o'n kaj vip'as, ĝis mi'a sang'o el'flu'as. Mi plor'as pro dolor'o. Ankoraŭ nun rest'as cikatr'et'o sur mi'a femur'o, vi pov'as palp'i, jen prov'u — pli supr'e — ankoraŭ pli, jes, tie — ĥi, ĥi, las'u jam, tikl'as! ...
Ankoraŭ aŭd'u: Iam post'e mi sol'a en sinjor'in'a ĉambr'o. Kuŝ'as mult'a'j uj'o'j bon'odor'a'j sur tabl'et'o. Mi pren'as unu flakon'o'n, mal'ŝtop'as, flar'as parfum'o'n — bel'a bon'odor'o ... Subit'e sinjor'in'o ven'as, vid'as kaj tuj kri'aĉ'as: las'u, ci mal'pur'a negr'in'o, neni'o por ci! — Sci'u, ŝi abomen'as mi'n pro mi'a nigr'a haŭt'o. Ĉu mi kulp'as la haŭt'o'n? Pro kio hel'haŭt'ul'o'j pens'as ke ni mal'pli bon'a'j? Ali'foj'e mi ord'ig'as en ĉambr'o. Subit'e vaz'o fal'as. Frakas'it'a sur ter'o. Sinjor'in'o aŭd'as bru'o'n, rapid'e ven'as, eg'e koler'as, kri'as frenez'e: ci kanajl'o, kio'n ci far'as, bastard'in'o, ci merit'as plej'fort'a'n bat'pun'o'n por memor'i! Tuj en tortur'ej'o'n! Jam ŝi fakt'e vol'as far'i, sed sinjor'o Potifar ven'as kaj mal'permes'as. Mi mult'e dank'as.
Sinjor'o pli bon'a ol ŝi. Li ne mal'ŝat'as ni'a'n haŭt'o'n. Sinjor'o far'as afabl'a'n okul'o'n, ŝerc'e pinĉ'as mi'a'n sid'il'o'n kaj tikl'as jen kaj jen, kaj rid'as, kiam mi evit'as. Li parol'as: fripon'a bub'in'aĉ'o, vi ne plu infan'o, vi jam jun'ul'in'o bel'figur'a! Sed sinjor'in'o ne ŝat'as aŭd'i, kiam sinjor'o tio'n parol'as. Tuj ordon'as mi ir'i for. Kaj ankaŭ ordon'as mi vual'u mi'a'j'n cic'o'j'n — ŝi parol'as mi'a'j cic'o'j mal'plaĉ'a'j. Ĉu fakt'e? Rigard'u, ĉu ne plaĉ'as al vi? Marimb'o ŝat'as rigard'i mi'a'j'n cic'o'j'n, kaj ankaŭ kares'i, mult'e kares'i mi'a'n haŭt'o'n. Al li plaĉ'as kaj al mi ankaŭ plaĉ'as kaj post'e ni kuŝ'as en ĝarden'o sub tiu plej grand'a fig'arb'o — kaj tio mult'e bel'a, ni eg'e ŝat'as ... Ĉu vi ne kon'as Marimb'o'n? Li ankaŭ nigr'a. Kiam ni ankoraŭ infan'o'j tut'e mal'grand'a'j, ni viv'as en ĝangal'o. Marimb'o en mi'a sam'a trib'o. Li pli aĝ'a ol mi, sed ne mult'e. Nun li sklav'o de sinjor'o Potifar. Mi ŝat'as Marimb'o'n. Marimb'o ankaŭ ŝat'as. Li parol'as mi'n pli ĉarm'a ol mi'a sinjor'in'o.
Ĉu mi'a sinjor'in'o al vi plaĉ'as? Ŝi sufiĉ'e aĝ'a. Mi bon'e rigard'as, kiam ŝi en basen'o: mal'firm'a brust'o kaj gras'a'j koks'o'j. Mult'e manĝ'as. Ĉiu'maten'e mi dev'as masaĝ'i tut'a'n korp'o'n de sinjor'in'o, sed ne'mult'e help'as. — Sinjor'in'o hav'as ankaŭ fals'a'n har'ar'o'n, unu, du, mult'a'j'n. Kaj mult'e ŝi ŝmink'as vizaĝ'o'n por kaŝ'i fald'et'o'j'n. Post la skandal'o kun Hebre'o ŝi ĉiam pli mal'bel'a.
Sci'u, la Hebre'o Jozefo ankaŭ sklav'o de sinjor'o Potifar. Mult'a'j sklav'o'j ĉe ni'a sinjor'o, nigr'a'j, brun'a'j, hel'haŭt'a'j — sed Jozefo plej bel'a. Nun Jozefo en karcer'o, sed antaŭ'e sinjor'o mult'e ŝat'as Jozefon: Ordon'as li ne labor'u, nur sid'u kaj parol'u kun sinjor'o kaj bon'e manĝ'u kaj ankaŭ don'u ordon'o'j'n al ali'a'j sklav'o'j. Marimb'o ne ŝat'as Jozefon. Parol'as: ĉiu'j sklav'o'j egal'a'j, sed Jozefo ne sklav'o kaj ne sinjor'o. Marimb'o vol'as, ke sklav'o'j far'u ribel'o'n kontraŭ sinjor'o'j. Sklav'o'j eg'e pli mult'a'j ol sinjor'o'j, sed ven'as el mult'a'j trib'o'j. Unu sklav'o parol'as, ali'a sklav'o ne kompren'as. Kiel far'i ribel'o'n, koler'as Marimb'o. Nu, por mi ne grav'as ribel'o, por mi grav'as, ke Marimb'o am'as. Nanga parol'as, ke vir'in'o'j egal'e ĉiam sklav'o'j.
Nanga mult'e saĝ'a kaj bon'kor'a. Ŝi mi'a kvazaŭ'patr'in'o.
Vi ne kompren'as, ĉu? Sci'u, kiam mi tut'e mal'grand'a beb'o, soldat'o'j atak'is ni'a'n trib'o'n en ĝangal'o por pren'i sklav'o'j'n. Ni'a'j vir'o'j defend'as, sed soldat'o'j pli fort'a'j — grand'a masakr'o, mult'a'j mort'as, kaban'o'j brul'as, ĉio kaput'a. Kiu'j vund'it'a'j, soldat'o'j mort'ig'as. Mi'a patr'in'o ankaŭ mort'a. Nanga kompren'as mi'n kaj zorg'as mi rest'u viv'a. El grand'a trib'o nur mal'mult'a'j rest'as viv'e. Parol'as Nanga, mi ne memor'as.
Ĝust'e tiam sinjor'o Potifar hav'as jun'a'n sinjor'in'o'n kaj aranĝ'as grand'a'n dom'o'n. Bezon'as mult'a'j'n sklav'o'j'n. Se li aĉet'as nur'e vir'o'j'n, pli pag'as — se ankaŭ vir'in'o'j'n kaj infan'o'j'n, li pag'as mal'pli. Sinjor'o saĝ'a, aĉet'as ĉiu'j'n. Rid'ind'e: mi tiam ankoraŭ ne sci'as parol'i, sed jam sklav'in'o! Nu, kresk'as kaj kresk'as kaj baldaŭ komenc'as serv'i la sinjor'in'o'n. Kun Nanga mi parol'as negr'a'n parol'o'n, ankaŭ kun Marimb'o. Sed de sinjor'in'o lern'as parol'i ankaŭ la nobl'a'n parol'o'n. Nun mi jam bon'e parol'as, ĉu? Se mi ne nigr'a, neni'u sci'as, ke mi sklav'in'o.
Sinjor'in'o unu'e afabl'a. Sed post'e ven'as Jozefo, kaj sinjor'in'o hav'as okul'o'j'n nur por li. Sci'u, sinjor'o Potifar mal'jun'a kaj ne bel'a — Jozefo jun'a kaj svelt'a kaj am'ind'a. Sinjor'in'o mult'e dezir'as kun li kuŝ'i, mi bon'e atent'as: ŝi parad'as kiel pav'o kaj ĉiam ŝmink'as kaj pren'as bel'a'n vest'o'n kaj parfum'as kaj mult'e okul'um'as al Jozefo. Sed Jozefo ignor'as, li ne kuraĝ'a, ĉiam flegm'a, ne em'as am'ind'um'i. Ĉu normal'a? Ebl'e li ankoraŭ ne sci'as seks'um'i, povr'ul'et'o — nu, mi oft'e parol'as al mi: nur atend'u, Jozefo, se vi iam ven'as en mi'a'n brak'um'o'n, vi bon'e spert'os pri am'petol'ad'o! ... Ne pens'u, ke mi ĉies'ul'in'o, tut'e ne: Sed kiam hom'o jun'a, iam-tiam amor'et'i ne mal'util'as, ĉu? Kio'n ali'a'n mi hav'as de la viv'o? Nanga parol'as, ke mi nur zorg'u ne far'i id'o'n. Se mi hav'as grand'a'n ventr'o'n, sinjor'in'o pel'as mi'n for. Nu bon'e, sed kiel mi zorg'u? Mi ne sci'as. Ĉu vi sci'as? Mi dev'as demand'i al Nanga.
Jes, vi vol'as aŭd'i la skandal'o'n kun Jozefo, ĉu? Do mi parol'u: Unu'foj'e sinjor'o Potifar tut'a'n tag'o'n for de la dom'o. Sinjor'in'o maten'e ordon'as far'i varm'a'n ban'o'n kun mult'a bon'odor'o. Ŝi long'e ŝpruc'as en basen'o, post'e ordon'as, ke mi fort'e masaĝ'u. Mi far'as kun grand'a fort'o kaj ŝi ĝem'as, sed parol'as: nur ne ĉes'u, far'u ankoraŭ, ci aĉ'ul'in'o! Mi jam mult'e lac'a, sed al sinjor'in'o ne grav'as. Post'e sinjor'in'o bon'e manĝ'as kaj mi dev'as long'e komb'i, fin'e ŝi pren'as fals'a'n har'ar'o'n viol'kolor'a'n, alt'e komb'it'a'n. Ĝi mal'plaĉ'as, mi em'as rid'i, sed mal'dev'as pro sinjor'in'o.
Ŝi ŝmir'as parfum'a'n akv'o'n sur tut'a korp'o kaj mult'e ŝmink'as vizaĝ'o'n kolor'e. Post'e pren'as loz'a'n vual'a'n vest'o'n hel'verd'a'n. Ĝi bel'a, sed eg'e mal'dik'a, ĉio'n vi tra'e rigard'as, tut'e ĉio'n. Fin'e sinjor'in'o sur'met'as mult'a'j'n juvel'o'j'n, ĉie ŝi hav'as: sur kap'o, en orel'o'j, ĉirkaŭ kol'o, sur brak'o'j kaj fingr'o'j kaj krur'o'j, ĉie. Long'e ŝi rigard'as kontraŭ la grand'a spegul'o, turn'as koks'o'j'n, sku'as kap'o'n kaj el'star'ig'as mam'o'j'n — ĝis mi vol'as for'kur'i por ne rid'aĉ'i. Sed sinjor'in'o ordon'as: ir'u al Jozefo, ke li ven'u, mi bezon'as parol'i ... Nu, mi bon'e sci'as, kio'n ŝi vol'as de Jozefo — vi kompren'as, ĉu? Do mi far'as, kaj Jozefo ven'as. Mi ven'as kun li, sed sinjor'in'o ordon'as mi ir'u for, ŝi ne bezon'as mi'n tut'a'n vesper'o'n. Mi ir'as do, sed sci'vol'as, kio'n far'as sinjor'in'o kun Jozefo. Rest'as kaŝ'it'a sub teras'o, jen tie sub dens'a vepr'o kaj atend'as. Aŭd'as, ke Jozefo parol'as, sed mal'fort'e, vort'o'n mi ne kompren'as. Post'e silent'o — kaj subit'e sinjor'in'o kri'aĉ'as eg'e — aŭd'as bat'ad'o'n, kaj jen vid'as: Jozefo kur'as el dom'o al teras'o — li nud'a kaj sinjor'in'o mal'antaŭ'e kun li'a vest'o! Eg'a plezur'o por mi! Sed subit'e — kio'n mi vid'as? Jen ven'as tra ĝarden'o sinjor'o Potifar kun plur'a'j soldat'o'j, kaj ĉio'n rigard'as! Tio bon'a, mi pens'as kaj ĝoj'as: nun li cert'e pun'os sinjor'in'o'n plej sever'e! Sed neniel — ŝi sagac'a kiel simi'o. Tuj ŝi komenc'as kri'aĉ'i kvazaŭ frenez'a: pun'u Jozefon, li atak'as mi'n kaj vol'as kun'kuŝ'i! — Nu, grand'a tumult'o, ĉiu'j rigard'as kaj sinjor'in'o sen'ĉes'e frenez'um'as: pun'u Jozefon, skurĝ'i li'n vi dev'as! Tiam mi pens'as, ke Jozefo vol'as al sinjor'o parol'i la ver'o'n — sed imag'u: li nur star'as kaj mut'as, kap'o klin'it'a kvazaŭ stult'a azen'o. Do sinjor'o vok'as unu kruel'a'n soldat'o'n, kiu fort'a kiel vir'bov'o — kaj li mult'e bat'as Jozefon per skurĝ'o. Cert'e eg'a dolor'o, sed povr'a Jozefo nur ne mult'e kri'as. Mi mal'gaj'a pro li'a dolor'o — sed ankaŭ al mi pens'as: bon'e tiel al vi, Jozefo, kial vi fier'a kaj ne vol'as iom am'ind'um'i negr'a'n sklav'in'et'o'n? Ebl'e vi ankaŭ abomen'as nigr'a'n haŭt'o'n, prefer'e vi fid'as nobl'a'n sinjor'in'o'n — do jen vi hav'as! La sinjor'in'o'n mi mult'e mal'ŝat'as pro la mal'ver'o. Ŝi eg'e mal'bon'a, kruel'a kvazaŭ krokodil'o, ne hav'as kor'o'n, ŝi tut'e fi'a! La demon'o'j de ĝangal'o dev'as terur'e pun'i ŝi'n, parol'as Nanga.
Do, nun vi sci'as ĉio'n. Kred'u mi'n, mi parol'as al vi ver'ver'a'n ver'o'n. Sed vi nepr'e silent'u, neni'u ali'a sci'as — nur Nanga. Kaj Marimb'o — kaj nun vi. Vi bon'a, vi plaĉ'as al mi.
Nun mi ir'as for, dev'as al kuir'ej'o. Sci'u, mi eg'e apetit'as je acid'a'j oliv'o'j kun azen'in'a lakt'o ... Kio — ĉu naŭz'as vi'n? Nu, vi prav'as, last'a'temp'e mi iom strang'e apetit'as. Ĉu vi ne sci'as, kio'n signif'as? Mi dev'as demand'i al Nanga, ŝi saĝ'a ... Ĉu vi ne em'as ven'i vesper'e en ĝarden'o'n? Ni pov'as ankoraŭ babil'i. Ven'u, mi atend'as jen tie sub la plej grand'a fig'arb'o — tie mal'lum'o, neni'u rigard'as ni'n. Vi ne abomen'as nigr'a'n haŭt'o'n, ĉu?
... post kelk'a temp'o la edz'in'o de li'a sinjor'o rigard'is Jozefon kaj dir'is: kuŝ'iĝ'u kun mi ...
Genez'o, XXXIX, 7
(En traduk'o de Zamenhof:
Post kelk'a temp'o la edz'in'o de li'a sinjor'o ĵet'is si'a'j'n rigard'o'j'n sur Jozefon, kaj dir'is: Kuŝ'iĝ'u kun mi.)
Ne, ne — neni'u al mi parol'u pri Jozefo! Eĉ li'a'n nom'o'n mi ne vol'as aŭd'i. Li tiel ofend'is mi'n, kiel kuraĝ'us neni'u en la vast'a faraon'a regn'o. Kaj li, tiu barbar'a el'migr'int'o, mizer'a nur'nur'a sklav'o, tia mal'nobl'a neni'ul'o — li kuraĝ'is! ... Bel'eg'e li rekompenc'is mi'a'n favor'o'n! Li kraĉ'makul'is mi'a'n vir'in'ec'o'n, mi'a'j'n femin'a'n dign'o'n kaj hom'a'n mem'fid'o'n, kvankam eĉ kis'i mi'a'j'n maleol'o'j'n li ne ind'as. Est'is ja mi, kiu foj'e persvad'is Potifaron, ke li aĉet'u Jozefon de tiu'j sklav'o'vend'ist'o'j.
Por dir'i ver'o'n, hodiaŭ mi mem eĉ ne plu sci'as, pro kio mi tiam far'is, mi stult'ul'in'o — ver'ŝajn'e nur pro tro'a kompat'em'o. Laŭ li'a febl'a, sen'fort'a statur'o ja unu'a'vid'e evident'is, ke por pen'a labor'o li absolut'e ne taŭg'as. Tia povr'ul'et'o li aspekt'is, mal'gras'a, sen'pov'a, et'muskol'a; li'a'j nigr'a'j okul'o'j plen'a'j de trist'ec'o — kiel frap'e li kontrast'is tiu'n pal'a'n hel'haŭt'a'n vizaĝ'o'n ... Li mem ver'simil'e jam forges'is, mi tamen bon'e memor'as. Potifar jam vol'is for'pel'i kaj li'n kaj la tut'a'n nomad'a'n vagabond'ar'o'n — sed en tiu moment'o mi subit'e iel ek'kompat'is la hebre'a'n jun'ul'o'n, do mi dir'is al la edz'o, atend'u ja, ĉu ekzist'as nur pen'labor'o, ebl'e ni pov'us li'n tamen ia'manier'e util'ig'i, ĉu li hazard'e ne kapabl'as i'o'n ali'a'n? Jes, jes, nepr'e li kapabl'as, fervor'e asert'is la negoc'ist'o'j, tiu ĉi jud'o sci'as perfekt'e klar'ig'i signif'o'n de sonĝ'o'j! Prov'u nur, sinjor'in'a moŝt'o, kaj cert'e vi bon'spert'os! — Ho, fripon'o'j sagac'a'j, ili tre bon'e sci'is, ke la sonĝ'profet'ad'o est'as ni'a tradici'a ŝat'okup'o, ia — mi dir'u — tut'naci'a mani'o, tial ili jes'is tiel tro'rapid'e.
Kompren'ebl'e, tiu mal'sprit'a dup'o, mi'a sinjor'o edz'o, ne el'ten'is plu kontraŭ'star'i, ĉar posed'i lert'a'n sonĝ'aŭgur'ist'o'n est'as ja prestiĝ'a afer'o en ni'a mond'um'a soci'o. Sekv'e li fin'fin'e tamen aĉet'is, ne mal'zorg'int'e marĉand'i pri la prez'o kiel ebl'e plej mult'e.
Tiu mal'sagac'a Potifar! Nun li ĉie fanfaron'is, kiel bon'profit'e li akir'is el'star'a'n fremd'land'a'n special'ist'o'n en la sonĝ'profet'a fak'o. Li al'kutim'iĝ'is preskaŭ ĉiu'tag'e ven'ig'i Jozefon, por infan'ec'e ĝoj'i pri li'a lert'ec'o improviz'e elokvent'i laŭ mal'sam'a'j abstrakt'aĵ'o'j. Est'as dub'ind'e, ĉu Potifar fakt'e tiel abund'e sonĝ'is — pli ebl'e li vol'us, avar'ul'o mal'dec'a, riĉ'e al si kompens'i la mon'sum'o'n el'spez'it'a'n, ja mi kon'as li'n tre bon'e! Ver'e rid'ind'a vid'aĵ'o, kiam tiu'j du konfidenc'e kun'sid'is kaj grav'e mien'is, laŭ'dir'e analiz'ant'e la son'ĝen'hav'o'j'n. Mi kutim'is sid'i iom proksim'e kaj observ'i ili'n, sed apenaŭ mi pov'is aŭd'i ili'a'n babil'ad'o'n. Ceter'e tio neniel interes'is mi'n, ĉar la fat'o de mi'a edz'a sinjor'o por mi absolut'e ne grav'as — kaj krom'e, je sonĝ'o'j mi ne kred'as. Al sonĝ'o'j mi nepr'e prefer'as rev'o'j'n ... Jes, rev'i mi eg'e ŝat'as! ... Neni'o est'as pli agrabl'a ol dum post'manĝ'a siest'o sen'mov'e pigr'i sur mol'a'j kusen'o'j kaj mal'dorm'i kun okul'o'j ferm'it'a'j. Sklav'in'o mild'e pri'vent'um'as vi'n — kaj vi pov'as liber'las'i la pens'o'j'n, ke ili vag'u sen'cel'e tra mal'real'a neni'ej'o kvazaŭ kamel'id'o'j petol'ant'a'j sub kokos'arb'o'j de ombr'o'don'a oaz'o — ĝis fin'e ĉio koncentr'iĝ'as je imag'o pri ajn'a ne'ekzist'ant'a iu'ul'o, kun kiu vi pov'as am'ind'um'e fint'i, intim'e babil'zum'i kaj dolĉ'a'voĉ'e flustr'i bagatel'a'j'n flat'aĵ'o'j'n, sen'senc'a'j'n, mal'prudent'a'j'n ... Kia bon'ŝanc'o, la rav'a'j rendevu'et'o'j kun fiktiv'a am'ant'o el'rev'it'a! Domaĝ'e, ke i'o'n tia'n oni pov'as nur'nur'e rev'i — la real'a viv'o aspekt'as ja tut'e aliel! Neniam oni tiel liber'as, kiam rev'ant'e. Ĉu mi en'tut'e dum ĝis'nun'a viv'ad'o est'is iam ajn liber'a? Neniam, neniam! Dum mi'a infan'aĝ'o gard'is mi'n sklav'a'j vart'ist'in'o'j, ĉar pa'nj'o laŭ'dir'e est'is tiel subtil'a, ke tuj'sekv'e post mi'a nask'iĝ'o ŝi for'pas'is en la reg'o'n de mort'int'o'j. Kaj mi asert'u, ke la vart'ist'in'o'j gard'is mi'n ver'e tre zorg'em'e. Mem'kompren'e, ĉar se mi, la sol'infan'o de renom'a person'kurac'ist'o de la plej seren'a faraon'a moŝt'o, iel kontuz'iĝ'us, la sklav'in'o'j pov'us tio'n re'pag'i ebl'e eĉ per propr'a viv'o.
Sed kiu plej mult'e mal'profit'is pro tio, est'is ĝust'e mi! Neniam mi darfis petol'i kun ali'a'j infan'o'j, ban'i mi'n mi dev'is nur en mal'profund'a basen'o intern'e de la dom'o sub sever'a inspekt'o de la sklav'in'ar'o, sun'um'ad'o'n mi pov'is ĝu'i sol'e po difin'it'a'j porci'o'j, eĉ unu kamarad'in'o'n mi neniam hav'is. Ver'e ted'a infan'aĝ'o: lud'il'o'j ĉia'spec'a'j abund'is, sed ies'ajn'a am'o aŭ almenaŭ inklin'o absolut'e mank'is. Eĉ plej et'a'n simptom'o'n de simpati'o mi mal'hav'is. Ĉio ĉirkaŭ'e est'is iel fremd'ec'a, rigid'a, indiferent'a kaj sen'impres'a, kvazaŭ'ŝajn'a ... Ceter'e, samtia est'is ankaŭ mi'a patr'o mem: mal'dik'a, alt'statur'a, sever'mien'a grand'sinjor'o. Nur mal'oft'e mi traf'is li'n en ni'a vast'e'spec'a dom'o, kiu'n mi hezit'as nom'i hejm'o, ĉar hejm'o est'as ja ej'o, kie oni am'as unu'j ali'a'j'n, ĉu ne — kaj ĝust'e tio'n mi mal'hav'is.
Sed — ke mi est'u just'a — unu est'aĵ'o tamen ŝat'is mi'n: mi'a grand'a long'har'a nigr'a vir'kat'o, kiu oft'e venad'is por kuŝ'ripoz'i sur mi'a'j genu'o'j; mi kares'is ĝi'n kaj ĝi kontent'e, obtuz'e ronron'is ĝu'ant'e varm'o'n de mi'a korp'o. Mi konfes'u, ke tiu'kaz'e ĝi ŝajn'is al mi mult'e pli amik'ec'a, pli ŝat'ind'a, ja mi dir'u eĉ pli hom'ec'a, ol mi'a neglekt'em'a patr'o, kiu apenaŭ al'parol'is mi'n kaj kies man'plat'o — se li hazard'e glit'um'is mi'n — est'is humid'et'a kaj preskaŭ sen'varm'a. Ĉe li'a ĉe'est'o mi neniam sent'is mi'n bon'e, ne sci'ant'e pri kio parol'i. Feliĉ'e, pli'mult'o'n da temp'o li pas'ig'ad'is ĉe la faraon'a kort'eg'o — kaj mi neniel bedaŭr'is li'a'n for'est'o'n.
Ne'mal'fru'e post mi'a vir'in'iĝ'o oni edz'in'ig'is mi'n sen demand'i pri mi'a konsent'o. Ceter'e, estr'o de la faraon'a korp'o'gvardi'o est'as ja tiel aŭtoritat'a alt'rang'ul'o, ke stult'et'a jun'ul'in'o ne rajt'as eĉ ek'hav'i ide'o'n pri eventual'a rezist'o kontraŭ tia bon'ŝanc'o, ĉu ne ver'e? Ver'dir'e mi indiferent'is, ĉar mi'a'n eminent'a'n fianĉ'o'n mi renkont'is unu'a'foj'e nur ĉe la nupt'o — kaj tiam ja est'is mal'fru'e por spit'i. Li est'is dik'a, preskaŭ sen'har'a, stult'mien'a kaj proksim'um'e tri'obl'e pli aĝ'a ol mi.
La nupt'a ceremoni'o est'is luks'eg'a, terur'e long'daŭr'a kaj solen'e rigid'a. Kontraŭ'e, la mal'virg'ig'a proced'o mal'daŭr'is, ŝok'e mi'n ek'naŭz'is kaj tut'e sen'iluzi'ig'is. Ĉu tio'n oni nom'as am'o?! Oni simpl'e ven'as, lasciv'e al'kuŝ'as kaj mal'komplez'e uz'aĉ'as vi'n kvazaŭ i'a'n sen'valor'a'n il'o'n ... ho, kia abomen'aĵ'o! Femin'a karn'o kaj brut'a viand'o, ĉio jen egal'as: kaj tio'n kaj jen'o'n oni sen'ĝen'e konsum'pren'as, sat'iĝ'int'e de'rul'iĝ'as for, ek'dorm'aĉ'as kaj kontent'e ronk'eg'as kvazaŭ tro'manĝ'int'a pork'o. Tio do est'as ge'edz'ec'o — ho fi! ... Ĉu mir'ind'e, ke mi mal'am'as mi'a'n edz'o'n ek'de la unu'a tag'o? Jes, mi tut'anim'e abomen'as li'n, terur'e naŭz'as mi'n li'a gras'a ventr'eg'o, li'a'j ŝvit'oz'a'j man'o'j, li'a raŭk'a voĉ'o, li'a daŭr'a naz'katar'o kun ripet'at'a'j ek'tern'o'j kaj ĉiam'a'j mung'et'ad'o kaj naz'trumpet'ad'o — al tia kreten'a mis'hom'o mi est'as dum'viv'e dev'o'lig'it'a — kaj al tiu aĉ'a senil'a debil'ul'o mi ebl'e dev'us nask'i id'o'n?! Ne, ne, ne — cent'mil'foj'e ne, neniam! Prefer'e mi sen'viv'ig'us ĝi'n tuj en mi'a sin'o ... Tamen di'o'j gard'u — jen kia'j fi'pens'o'j pov'as en'kap'iĝ'i, se oni sent'as si'n tiel sol'ec'a ... Vid'u, eĉ la nigr'a'har'a'n kat'o'n mi ne plu hav'as. Ja post la nupt'o mi kun'pren'is ĝi'n, sed Potifar tuj ordon'is dron'ig'i ĝi'n sub stult'a pretekst'o, ke la kat'o'j laŭ'dir'e dis'ig'as mal'san'o'j'n. Tia stult'a superstiĉ'o! — Do, mi ne hav'is plu eĉ i'a'n ajn viv'aĵ'o'n nek inklin'a'n viv'ul'o'n en la tut'a mond'o. Kia mir'o, ke mi ek'mal'san'is pro trist'ec'o kaj enu'o ... Jes, la enu'o est'as grav'a, insid'a mal'san'o, ĉu vi ne kred'as? Ĝi ek'est'as tut'e kaŝ'it'e, preskaŭ ne'rimark'ebl'e, sed po'iom'e intens'iĝ'as pli kaj pli ĝis fin'e ĝi venen'as tut'a'n vi'a'n anim'o'n, uzurp'ant'e vi'a'n mem'o'n ĝis la fingr'o'pint'o'j. Ho, mi tiel enu'is, ŝancel'vag'ant'e sen'cel'e tra sen'hom'a'j spec'o'j de l’ superb'a ŝton'palac'o; el ĉiu'j angul'o'j de la pomp'e mebl'it'a'j ĉambr'eg'o'j faŭk'is neni'ec'o, sen'kial'ec'o.
Tre'eg'e mi envi'is al la sklav'in'o'j, ke ili pov'as inter'babil'ad'i, klaĉ'i kaj rid'i, ŝerc'i, kverel'i, sen'ĝen'e flirt'i kaj amor'et'i, dorm'i ar'e en komun'a ej'o, laŭ'dezir'e ge'iĝ'i, lul'kant'i al si'a'j beb'o'j kaj mam'nutr'i ili'n — kiel liber'a'j, kiel riĉ'a'j est'is la sklav'in'o'j kompar'e al mi! Sed ne nur tiu'j, ankaŭ ĉiu ali'a ŝajn'is al mi envi'ind'a; ja eĉ Potifaron mi envi'is pro la rilat'o al Jozefo. Ĉu est'is envi'o, ĉu ĵaluz'o — mi mem ne sci'as. La mult'spec'a talent'o de tiu hebre'o est'is nom'e tiel okul'frap'a, ke eĉ Potitar malgraŭ si'a mal'sprit'ec'o baldaŭ kompren'is, ke Jozefo krom la signif'o'klar'ig'ad'o de sonĝ'o'j est'as util'ig'ebl'a ankaŭ por ali'a'j, pli grav'a'j afer'o'j. Iam-tiam mi eĉ mir'is vid'ant'e, ke la tro'kred'em'a dom'sinjor'o invit'as la sklav'o'n por konsult'i li'n pri afer'o'j de l’ famili'a hav'aĵ'o kaj hejm'a mastr'ad'o — tio ne dec'as ja! Sed jen ĝust'e Potifar: mal'zorg'em'a pigr'ul'o, ĉiam pret'a ŝarĝ'i iu'n ali'a'n per si'a'j propr'a'j ted'aĵ'o'j, por ke li mem pov'u laŭ'vol'e tord'iĝ'i ĉe la kort'eg'o, ĝu'ad'i delikat'a'j'n bon'gust'aĵ'o'j'n de la faraon'a kuir'ej'o kaj sen'fin'e babil'aĉ'i kun ali'a'j alt'funkci'ul'o'j pri et'signif'a'j bagatel'aĵ'o'j.
Fakt'o est'as, ke Jozefo est'iĝ'is li'a nepr'a favor'at'o kaj konfid'at'o, plen'rajt'ig'it'a pri'zorg'ad'i ĉiu'j'n far'ot'aĵ'o'j'n de ni'a luks'a dom'mastr'um'ad'o kaj famili'a'j negoc'o'j. Sekv'e de tio li ĝu'is ekster'norm'a'n privilegi'o'n en'ven'i ni'a'n loĝ'dom'o'n kiam ajn sen antaŭ'anonc'o kaj apart'a permes'o. Kaj li venad'is oft'e — mi ne hezit'u dir'i, eĉ tro oft'e ... Ja kiam mi ver'dir'e ek'kon'is, ke mi en'am'iĝ'is al Jozefo? ... Jes'e, bon'e vi aŭd'as — mi fakt'e en'am'iĝ'is; naiv'e, spontan'e, sen'pri'pens'e kaj sen'kondiĉ'e. Ĉu mir'ind'e? Neniel! Jozefo ja ĉia'rilat'e kontrast'is Potifaron. Li est'is inteligent'a, mal'sam'spec'e inĝeni'a, kaj sci'is mild'a'voĉ'e tamen atent'o'vek'e parol'i pri interes'a'j afer'o'j, ekzempl'e pri bezon'o harmoni'e kun'viv'ad'i — cert'e tio est'is nur'a'j fantazi'aĵ'o'j, sed eg'e plaĉ'a'j kaj iel strang'e feliĉ'ig'a'j. Est'is balzam'o por mi'a mal'san'a anim'o: fin'e mi sukces'is for'ig'i la ne'toler'ebl'a'n enu'o'n! Mir'e mi konstat'is, ke jen hom'o ver'e hom'ec'a, kiu em'as kompren'i ies anim'o'n ... Tio ĉi ŝajn'is al mi subit'e kiel mirakl'o, ia donac'o de l’ ĉiel'o, ia fatal'a sugest'o: jen real'e, viv'ant'a vir'o, kiu frap'e simil'as al tiu mi'a el'rev'it'o — cert'e ne pov'as est'i nur'a hazard'o, ke li fakt'e, sang'o'korp'e ekzist'as. Probabl'e li al'ven'is de lontan'e sol'e pro mi, por efektiv'ig'i mi'a'j'n rev'o'j'n, trans'form'i ili'n je difin'it'a, fiks'a person'aĵ'o. Tut'cert'e est'is tiel — ĉar plen'kor'e mi dezir'is, ke tiel est'u.
Firm'e mi tio'n kred'is kaj feliĉ'is. Kvankam matur'a vir'in'o, nur nun mi komenc'is viv'i primaver'o'n de mi'a femin'ec'o, spert'ant'e mi'a'n tard'a'n unu'a'n am'o'n. Unu'a'n kaj kred'ebl'e por'ĉiam'a'n.
Ek'de tiu konsci'iĝ'o mi komenc'is intenc'e serĉ'i la ĉe'est'o'n de Jozefo. Neniu'n okaz'o'n mi mal'uz'is. Sen'pacienc'e mi ĝoj'atend'is li'n, kaj ĉiu li'a al'ven'o pli'intens'ig'is mi'a'n kor'bat'ad'o'n. Van'e mi fervor'is kaj mi'a'n vang'o-ruĝ'iĝ'o'n pro li'a al'rigard'o — mi'a'n ne'fru'a'n am'a'n ek'ard'o'n mi trov'is hont'ind'a, kaj tamen mi ĉiam beat'is, aŭskult'ant'e li'a'n dec'a'n parol'o'n. Li'a obtuz'a voĉ'o son'is al mi kvazaŭ delikat'a flut'muzik'o en templ'a sankt'ej'o; ĝi de'nov'e re'aŭd'iĝ'is eĉ post li'a for'ir'o, mi'a mem'o resonanc'is per ĝi, tut'a mi'a est'aĵ'o agord'it'is je bel'son'a, domin'ant'a melodi'o de superb'a am'kant'o ...
Kaj di'o'j tiel favor'is mi'n, ke ili eĉ sonĝ'ig'is mi'n pri Jozefo! La ne'real'a, iluzi'a imag'it'o de ism'a'j rev'o'j modif'iĝ'is en mi'a'j nun'a'j sonĝ'o'j je am'at'o tut'e real'a kun difin'a korp'o'form'o kaj konkret'a kondut'o. Nur ĉi-temp'e mi lern'is aprez'i la ver'a'n valor'o'n de sonĝ'o'j, kvankam tiu'j mi'a'j ne bezon'is ja klar'ig'o'n. Ili'a en'hav'o est'is tut'e sen'komplik'a kaj absolut'e unu'signif'a — tamen tiel rav'a kaj intens'a, ke ne'mal'oft'e mi eĉ vek'iĝ'is ... Malgraŭ tio — ŝajn'is al mi, ke en ĉiu'j ĉi sonĝ'o'j rest'as ankoraŭ io en'ĉifr'it'a, ne'esprim'it'a, io grandioz'a eĉ fatal'a — kaj subit'e frap'is mi'n ek'pens'o: rigard'u, jen la ĝust'a patr'o por vi'a id'o! Jozefo ja! Est'is kiel fulm'o el sen'nub'a ĉiel'o. Kia ide'o! Cert'e la di'o'j mem en'trud'is ĝi'n al mi. Jes, mi hav'ig'os id'o'n far Jozefo! Ĝi est'os patr'o'de'ven'e saĝ'a, bel'aspekt'a kaj bon'mor'a, ring'o'bukl'a'n har'ar'o'n ĝi hav'os, mal'hel'a'j'n okul'et'o'j'n rosin'aspekt'a'j'n, la karakteriz'a'n buŝ'trajt'o'n kun mild'a rid'et'o simil'a al tiu de li'a pa'ĉj'o — et'ul'o mi'a plej ĉarm'a, am'ind'a, beb'et'o kun fajn'a haŭt'o roz'kolor'a, pa'nj'o vi'n dorlot'os kaj lul'os kaj abund'e mam'nutr'os, por ke vi pov'u kontent'e ek'dorm'i kaj dolĉ'e baji kvazaŭ bird'id'o en nest'et'o mol'mol'a — baju, ho baju, mi'a am'eg'at'a, el'sopir'it'a, roz'vang'a Jozefideto — — Frenez'e feliĉ'a mi est'is pro jen'a bon'ŝanc'o. Neniam plu mi sent'os mi'n sol'ec'a; eĉ se Jozefo pro ia ajn kial'o foj'e for'ir'us, li tamen rest'os por'ĉiam'e kun mi per si'a, per n i a, ni'a infan'o! Mi sent'is mi'n jam kvazaŭ'graved'a pro la mem'a pens'o, kiu'n mi kaŝ'e port'is plej profund'e en mi'a anim'o.
Nur urĝ'e neces'as ĉio'n-ĉi re'ten'i kiel grav'a'n sekret'o'n kaj protekt'i kontraŭ ĉiu'j, precip'e kontraŭ Potifar. Li est'as ja tre ĵaluz'em'a kaj kapabl'us eĉ ebl'e mort'ig'i kaj mi'n kaj la infan'et'o'n.
Do, ek'de tiam mi embusk'is konven'a'n okaz'o'n por kaŝ'e kun'ven'i kun Jozefo, kaj sen'pacienc'e ĝoj'atend'is la ont'a'n rendevu'o'n.
Daŭr'is ne'long'e. Nom'e kelk'a'j'n tag'o'j'n post la decid'iĝ'o mi hazard'e ek'sci'is, ke la jun'a faraon'o est'as okaz'ig'ont'a luks'a'n festen'o'n, kiu'n dev'as part'o'pren'i ĉiu'j alt'rang'a'j funkci'ul'o'j, por kun'e pri'trakt'i organiz'a'j'n prepar'labor'o'j'n koncern'e nov'a'n piramid'o'n, kiu'n la super'ul'o intenc'as si'a'omaĝ'e konstru'ig'i. La kun'ven'o okaz'u je la ekvinoks'a fest'o.
Mi bon'e sci'is, ke tia'j kun'sid'o'j est'as ĉiam ceremoni'o'plen'a'j kaj pro abund'o da enu'ig'a'j apoteoz'a'j parol'ad'o'j kutim'e prokrast'iĝ'as ĝis mal'fru'a nokt'o. Est'is por mi bon'ŝanc'a tio, ke Potifar sufiĉ'e long'a'n temp'o'n for'est'os ekster'hejm'e.
Nun, fin'e ven'is la avid'e atend'it'a tag'o. Ties pli'mult'o'n mi pas'ig'is bel'aspekt'ig'ant'e mi'n — kaj en tard'a post'tag'mez'o mi ordon'is al sklav'in'o, ke ŝi ven'ig'u Jozefon, kun kiu mi pri'parol'u la sam'temp'a'n stat'o'n de ni'a dom'mastr'um'ad'o. Kompren'ebl'e, tio est'is nur'a pretekst'o, ĉar pri tia'j afer'o'j mi neniam eĉ iom'et'e interes'iĝ'is.
Preciz'e mi re'memor'as la tiam'a'n, al mi mult'promes'a'n antaŭ'vesper'o'n:
Vi surpriz'it'is, trov'int'e mi'n sol'a, ĉu? Kaj post kiam mi sugest'is al vi ek'sid'i apud'e de mi, vi vang'o'ruĝ'iĝ'is pro embaras'o — ho, pudor'em'a fraŭl'o, tiel am'ind'a! Kvankam ali'foj'e tiel elokvent'a, nun vi komenc'is balbut'em'e kaj mal'flu'e parol'i pri i'a'j bagatel'aĵ'o'j, kies tem'o'n mi ne plu memor'as. Ver'dir'e eĉ tiam'e mi ne aŭskult'is la vort'en'hav'o'n, sol'e vi'a voĉ'son'o mi'n fort'e impres'is. Vi'a'j man'o'j mal'kviet'is pro mens'a konfuz'o — mi bon'e rimark'is kaj ek'ĝoj'is pri tio, ĉar mi sam'e ja mal'pacienc'is, avid'a je vi ... Plen'anim'e mi cel'is vi'n, tut'korp'e mi apert'is mi'n por vi, virg'ec'e pur'a kvazaŭ junulinjo unu'a'foj'e akcept'ont'a sopir'at'a'n am'ant'o'n, per ĉiu'j in'aĵ'o'j mi ek'burĝon'is, konvink'e mi sent'is, ke nur ĉi tiam mi plen'matur'iĝ'as — rigard'u, kar'ul'o, kiel superb'e mi flor'as, ven'u jam, ven'u kaj pren'u — papili'et'o subtil'a, tener'e mi'n tuŝ'u kaj ig'u mi'n fekund'a arb'o el'don'ont'a mirakl'a'n frukt'o'n de viv'o nov'e'nask'it'a ... Ja ne hezit'u, vid'u kiel mi ard'as, tut'pret'as, la am'soif'o jam tro'iĝ'as, las'u vi'n kares'i, ja brak'um'u mi'n, brak'um'u ripet'e, plej'fort'e, mi'n kovr'u per kis'o'j kaj ard'ig'u ĝis plen'a ge'a sat'iĝ'o ...! Sed vi ne far'is. Neni'o'n vi far'is. Vi nur sid'aĉ'is kvazaŭ lign'aĵ'o kaj gap'is kun buŝ'o du'on'e mal'ferm'it'a. Kaj kiam mi flat'e tuŝ'is vi'a'n vang'o'n — ĉu mi ne erar'as? — vi sku'iĝ'is kaj naŭz'e re'tir'is vi'n, kvazaŭ mi est'us abomen'ind'a lepr'ul'in'o, kaj en vi'a'j okul'o'j vid'iĝ'is si'n'defend'a, mal'amik'ec'a rezist'o.
Kaj tiu'moment'e ĉio en mi ruin'iĝ'is. Jen mi ek'kon'is vi'a'n fi'karakter'o'n! Plej rav'a'n ĝarden'o'n de pasi'a, si'n'don'a am'o mi vol'is al vi spert'i, nur man'o'n etend'i sufiĉ'is kaj ĉio'n, en'tut'e ĉio'n vi est'us ricev'int'a — sed vi mal'kuraĝ'is! Pro kia kial'o? Ĉu pro tim'o, ke Potifar ne eks'ig'u vi'n de tiu dub'ind'a ofic'aĉ'o? Ja kiel nur, k i e l vi kapabl'is perfid'e for'ŝakr'i mi'a'n dign'o'n, mi'n tut'a'n, pro ia mizer'a posten'o?! Ni pov'int'us ja paradiz'e feliĉ'i, almenaŭ tiu'vesper'e — kaj tia'manier'e vi ĉio'n fuŝ'is; vi trakt'is mi'n kiel fav'a'n publik'ul'in'o'n, kaj mi subit'e ŝajn'is ĉef'rol'i en obscen'a fars'o! Tia'n humil'ig'o'n mi ne pov'is ja toler'i, mi dev'is, d e v i s vang'o'frap'i vi'n kaj bat'i kaj bat'i kap'o-nekapo, ebl'e mi eĉ mort'ig'int'us vi'n — kaj vi tamen ne prov'is defend'i vi'n, nur fuĝ'i vi kapabl'is, jen unu'nur'a far'o, kiu'n vi sci'pov'is! Kaj kiam mi vol'is ankoraŭ re'ten'i vi'n, vi prefer'e las'is en mi'a'j man'o'j vi'a'n mantel'o'n kaj kur'eg'is kiel frenez'a negliĝ'ul'o sur la teras'o'n.
Kaj — mal'ben'a fatal'hor'o! — tiu'moment'e mi ek'rimark'is, ke ĝust'e preter'pas'as mi'a plej honor'ind'a edz'a moŝt'o, tro fru'e re'hejm'iĝ'ant'a kaj pomp'e akompan'at'a de ar'o da si'a'j el'star'a'j polic'an'o'j avert'aspekt'a'j kaj krud'mien'a'j. Ili ĉiu'j halt'is kaj stult'e gap'is embaras'it'e, ne pov'ant'e kompren'i la skandal'oz'a'n spektakl'o'n.
Skurĝ'ig'u li'n, Potifar! kri'is mi en furioz'a koler'o. Skurĝ'ig'u Jozefon, li vol'is mal'ĉast'e per'fort'i mi'n! Rigard'u la sen'hont'ul'o'n! Ja skurĝ'ig'u li'n! Kio'n ali'a'n mi pov'is far'i? Mem'kompren'e, mi'a mal'sprit'a edz'o unu'e bov'rigard'is kvazaŭ fal'int'e de'sur la ĉiel'o, ĉar la sen'vest'a nenio'n'taŭg'ul'o mal'voĉ'is, tim'trem'ant'e kiel kan'o en vent'o. Sed kiam mi persist'e postul'is grav'a'n pun'o'n por Jozefo, Potifar ven'ig'is unu brutal'a'n murd'em'ul'o'n for de gvardi'a posten'o kaj ordon'is vip'regal'i si'a'n perfid'a'n eks'favor'it'o'n.
Ho, kiel ĝoj'is mi pro ĉiu skurĝ'bat'o! Bon'e al vi, mi pens'is, bon'e tiel: Vi mort'ig'is en mi am'o'n — jen la plej grav'a krim'o, kiu'n oni ne pardon'as! — — Ĉu oni opini'u mi'n kruel'a? Neniel, nur mal'feliĉ'a mi est'as, sen'lim'e mal'feliĉ'a. Ĉiom'a'n am'o'n mi disip'is por Jozefo, kaj neni'o rest'is por iu ajn ali'a, eĉ ne por mi mem. La kor'o rigid'as kaj korp'o velk'as — por kiu mi flor'u? ... Neniam el'font'os lakt'o el mi'a mam'o por sat'ig'i et'ul'o'n — tomb'o viv'ant'a mi est'as, vulkan'o sen'erupci'a ... Aĥ, vi mal'ben'ind'a obstin'ul'o — sufok'iĝ'u per vi'a orgojl'a tro'ĉast'ec'o, putr'u ĝis'mort'e en la mal'liber'ej'o, kie vi'n arest'ig'is tiu gras'ventr'a idiot'o — neniam plu mi vol'as vid'i vi'n, neniam pri vi aŭd'i! Jen, kio'n vi far'is el mi — ĉu vi ne bedaŭr'as? —
Ĉiu'j ir'u for! For de mi — neni'u al mi parol'u pri Jozefo! Eĉ aŭd'i li'a'n nom'o'n mi ne pov'as ... Jozefo, Jozefo — kial vi mis'kompren'is mi'n, stult'ul'et'o naiv'a, sen'ruz'a, sopir'at'o mi'a — Joĉjo!... Ven'u, ho ven'u, mi pet'eg'as — ven'u ĉi nokt'e por pren'i mi'n — almenaŭ en sonĝ'o ...
... kaj la sinjor'o de Jozefo for'don'is li'n en mal'liber'ej'o'n, kie la arest'it'o'j de la reĝ'o est'is ten'at'a'j. Kaj li rest'ad'is tie en la mal'liber'ej'o ....
Genez'o, XXXIX, 20
(En traduk'o de Zamenhof:
20 Kaj la sinjor'o de Jozef pren'is li'n kaj for'don'is li'n en mal'liber'ej'o'n, en la lok'o'n, kie la mal'liber'ul'o'j de la reĝ'o est'is ten'at'a'j; kaj li est'is tie en la mal'liber'ej'o.)
Plag'o kaj pest'o! Kiel long'e oni ankoraŭ ten'os mi'n, damn'e, en jen'a sordid'a, ŝim'fetor'a tenebr'ej'o? Ho, mi povr'ul'o, en bel'eg'a kaĉ'o mi sid'as! Pa'nj'o mi'a plej kar'a, bon'e est'as, ke vi ne ĝis'viv'is mi'a'n ĉi-temp'a'n mal'honor'ig'o'n. Kiel vi sufer'us, vid'ant'e mi'n kaŭr'i post la krad'o kvazaŭ labor'best'o'n — vi, kiu ĉiam antaŭ'dir'ad'is mi'a'n bon'ŝanc'o'n, asert'ant'e, ke vi nask'is mi'n en la sep'a tag'o, en tiu laŭ'dir'a ripoz'tag'o de l’ Kre'int'o. En efektiv'o — fatal'a mal'sukces'ul'o mi est'as jam ek'de mi'a koncip'iĝ'o.
Ja kial, damn'e, ĝust'e mi dev'is nask'iĝ'i en la famili'o kun tiel mal'simpl'a'j parenc'rilat'o'j? El inter dek mi'a'j pli aĝ'a'j frat'o'j tiu'j'n ses la patr'o gener'is dum si'a unu'a edz'ec'o kun mi'a onkl'in'o, sekv'e de kio mi neniam cert'is, ĉu ili est'as mi'a'j frat'o'j, ĉu kuz'o'j — kaj la ceter'a'j kvar est'is nask'it'o'j de du sklav'in'o'j, kiu'j'n la pra'onkl'o Lab'a'n don'is el mi'a patr'o kun'e kun si'a'j ambaŭ fil'in'o'j. Komplik'it'a afer'o, kiu mal'seren'ig'is mi'a'n tut'a'n infan'aĝ'o'n.
Jes, ja, pa'ĉj'o Jakobo ver'e favor'is mi'n, sed eĉ tro okul'frap'e — ĉar ĝust'e li'a inklin'o vek'is fort'a'n mal'ŝat'o'n de mi'a'j frat'o'j. Ili antaŭ'tim'is probabl'e, ke mi ne est'iĝ'u ĉef'hered'ont'o de l’ patr'a hav'aĵ'o malgraŭ tio, ke mi est'is la plej jun'a inter ili ĉiu'j, tiam. Ceter'e, tia praktik'o est'is jam el'prov'it'a en ni'a famili'o; laŭ'dir'e mi'a pa'ĉj'o mal'prav'e arog'is al si la rajt'o'j'n de unu'e'nask'it'o por mal'util'o de si'a pli aĝ'a ĝemel'frat'o Ezaŭ, per ruz'a artifik'o el'log'int'e patr'a'n ben'o'n de av'o Isaak, kiu pro blind'ec'o mis'disting'is si'a'j'n fil'o'j'n ... Ver'e tikl'a histori'aĵ'o, kiu'n oni ĉiam pri'alud'is nur du'on'buŝ'e kaj flustr'a'voĉ'e en ni'a famili'o.
Tamen mi almenaŭ kompren'is, kial pa'ĉj'o Jakobo est'as tie moroz'ul'o, daŭr'e nub'mien'a kaj vort'ŝpar'em'a. Ver'simil'e mem'riproĉ'o'j turment'is li'n kaj pent'ig'is pro tiu fi'a pek'o. Probabl'e ĝust'e tial li al'kutim'iĝ'is ĉiu'okaz'e emfaz'i la sever'ec'o'n de Etern'ul'o kaj nepr'a'n dev'o'n de ni ĉiu'j sen'escept'e obe'ad'i Li'a'j'n ordon'o'j'n.
Aĥ, pa'ĉj'o, kiom'foj'e ni knab'o'j dev'is re'aŭskult'i vi'a'n rakont'ad'o'n pri pra'av'o Abraham, kiu — obe'a al la ordon'o de Etern'ul'o — volont'is ofer'mort'ig'i si'a'n propr'a'n fil'et'o'n Izaak! Laŭ'dir'e nur last'a'moment'e aŭd'iĝ'is laŭt'voĉ'a mal'permes'o de Di'sinjor'o: Ne far'u! ... Kia turment'a ekzamen'o! Damn'e, ĉu la Etern'ul'o fakt'e est'as tiel kruel'eg'a, tiel malic'a? Ja kia'n anim'tortur'o'n la pra'av'o dev'is spert'i, konduk'ant'e si'a'n knab'et'o'n al la ofer'altar'o por buĉ'i li'n kvazaŭ brut'aĉ'o'n — kaj kia angor'o kred'ebl'e atak'is la povr'a'n et'ul'o'n, post kiam la patr'o katen'int'e li'n pren'is tranĉ'il'eg'o'n, pret'a fin'far'i la feroc'a'n fi'ag'o'n! ...
Plur'foj'e re'vid'iĝ'is al mi la horor'a spektakl'o en sonĝ'o — sed tiu'okaz'e mi mem aktor'ad'is la rol'o'n de l’ ofer'ot'a knab'o. Kutim'e mi vek'iĝ'is ŝvit'kovr'it'a pro terur'o kri'ant'e: Ne far'u, patr'o! Ne far'u! ... Bon'e mi memor'as, pa'nj'o, vi'a'j'n kviet'ig'a'j'n vort'o'j'n, kiam vi konsol'ad'is mi'n dir'ant'e: ĉu de'nov'e inkub'o prem'as vi'n? Nu, trankvil'iĝ'u jam, ne plor'u plu, ĉio mal'bon'a for'pas'os ja ... Kaj kares'e vi dorlot'is mi'n ĝis mi ĉes'is plor'singult'i kaj re'e ek'dorm'is en vi'a mol'a brak'um'o.
Jes — mi'a afabl'a, bon'kor'a pa'nj'o! La unu'nur'a am'ind'a est'aĵ'o en la mis'a famili'o. Mi'a ĉiam'a protekt'ant'in'o, mi'a zorg'em'a gard'anĝel'o! Ver'dir'e ĉiam mi sent'is mi'n fremd'ul'o inter la pli aĝ'a'j frat'o'j. Se mi vol'is part'o'pren'i en ili'a'j knab'a'j lud'o'j, ĉiu'foj'e ili for'pel'is mi'n, kontraŭ'ĵet'ant'e ŝton'o'j'n kaj mok'e kri'ant'e: Mal'aper'u, ĉemiz'pis'ul'o! Cicemaj id'aĉ'o'j ne al'las'it'as: Post'kur'u vi'a'n fi'panj'o'n, ke ŝi el'kak'ig'u vi'n! — Kio do rest'is al mi? Izol'i mi'n kaj nur de iom'a distanc'o pri'observ'ad'i la knab'ec'a'n petol'ad'o'n de mi'a ne'toler'em'a frat'ar'o. Sol'e Rub'e'n, tiu plej aĝ'a inter ili, trakt'ad'is mi'n iom dec'e kaj iam-tiam eĉ defend'et'is mi'n kontraŭ atak'o'j de tiu'j ceter'a'j.
Jes, en etos'o de ĝeneral'a mal'akord'iĝ'o kaj ne'bon'a'j inter'rilat'o'j mi el'kresk'ad'is. Ver'dir'a sol'infan'o mi sent'is mi'n inter la mult'nombr'a frat'ar'o. Kvazaŭ kukol'id'o en fremd'a nest'o, kies hejm'loĝ'ant'o'j ĉiel al mi mal'simil'is.
Ili'a'n si'n'ten'o'n mi oft'e konsider'is strang'a eĉ ne'kompren'ebl'a.
Foj'e mi ne'vid'at'a gvat'e spekt'is frat'o'n Isaĥar, dum li kaŭr'is en vepr'o masturb'ant'e. Tiu'temp'e mi ankoraŭ ne kompren'is la senc'o'n de li'a kondut'o, kiu ŝajn'is al mi rid'ind'a kaj laŭt'kri'e mi mok'is li'n. Isaĥar furioz'iĝ'is, kapt'is mi'n kaj eg'e bat'pun'is. Ve'plor'ant'e mi kur'is al la patr'o por plend'e al li sci'ig'i la okaz'int'aĵ'o'n. Pa'ĉj'o ek'koler'is, ven'ig'is Isaĥaron, akr'e riproĉ'is li'n kaj plej sever'e al li mal'permes'is masturb'ad'o'n, asert'ant'e ke li'a pis'il'o ĉes'os funkci'i kaj de'fal'os, se li trakt'os ĝi'n tiel mal'ĉast'e. Mi tiam ĝoj'is pro la satisfakci'o — sed post'e mi ek'kon'is, ke la mal'simpati'o de l’ frat'ar'o kontraŭ mi ankoraŭ pli profund'iĝ'is ek'de tiu event'o.
Mem'kompren'e, mi mal'kaŝ'is la afer'o'n al pa'nj'o kaj konfidenc'e demand'is ŝi'n pri la signif'o de la “mal'ĉast'a kondut'o”. Iom embaras'e ŝi ek'rid'et'is, per'fingr'e ord'ig'is mi'a'n taŭz'it'a'n har'ar'o'n, kaj apud'sid'ig'int'e mi'n komenc'is rakont'i pri du superb'a'j urb'o'j, kiu'j ne plu ekzist'as. Laŭ ŝi'a dir'o, ties en'loĝ'ant'o'j trov'is plaĉ'o'n en tre diboĉ'a viv'manier'o, trakt'ad'is mal'bon'mor'e kaj mal'dec'e, dediĉ'is si'n al sen'brid'a volupt'am'o — ĝis la Etern'ul'o eg'e ek'koler'is, per incendi'o kaj sulfur'pluv'o detru'is ambaŭ urb'o'j'n kun ĉi'aĵ'o'j, sav'int'e unu'nur'a'n famili'o'n de ia Lot, kiu laŭ'dir'e est'is ni'a sam'de'ven'ul'o, ebl'e frat'o de la pra'av'o Abraham. Suspir'e mi aŭskult'is la impres'a'n rakont'ad'o'n pri la ĝis'fund'a ruin'ig'o de Sodomo kaj Gomoro. Imag'int'e la terur'aĵ'o'j'n, mi sent'is vibr'o'n ĉe la nuk'o kaj em'is larm'i pro la kompat'ind'a sort'o de la vir'in'o, kiu pro sci'vol'em'o iĝ'is sal'kolon'o. Ek'de tiam mi plor'e rifuz'ad'is manĝ'i plat'kuk'o'j'n;. vid'ant'e kiel pa'nj'o sal'as past'o'n, mi antaŭ'tim'is, ke mi hazard'e ne for'manĝ'u er'o'n de la pra'onkl'in'o muel'it'a je sal'polv'o.
Tiel mi sci'iĝ'is pri la sen'kompat'a pun'o, kiu traf'is Sodomon kaj Gomoron — sed kio'n signif'as “mal'ĉast'e kondut'i” mi tamen ne kompren'is.
Sam'tiel ne tut'e kompren'it'a rest'is por mi la mal'bon'fam'a event'o masakr'a en Siĥem. Nur memor'as mi, ke mi'a'j frat'o'j Simeon kaj Lev'i unu'nokt'e re'hejm'iĝ'is en ŝir'pec'ig'it'a'j vest'o'j, eg'e sang'ant'e el abund'a'j vund'o'j. Mult'a'j'n tag'o'j'n daŭr'is ili'a re'san'iĝ'o, tamen pri la kial'o de la akcident'o oni parol'is nur en du'on'laŭt'a'j alud'o'j. Kiam mi demand'is pa'nj'o'n, kio ver'dir'e okaz'is, ŝi ĉirkaŭ'fraz'is kaj flank'e'n'turn'is parol'o'n, asert'ant'e, ke tem'as pri afer'o, kiu'n mi ne ankoraŭ kompren'us. Nur sufiĉ'e pli post'e mi ek'sci'is, ke iu'j jun'ul'o'j el Siĥem atenc'is tiam ni'a'n frat'in'o'n Din'a por seks'e mis'uz'i ŝi'n — kaj pro tiu krim'o Simeon kaj Lev'i, atak'int'e la urb'o'n, venĝ'o'rekompenc'e masakr'is ties vir'o'seks'a'j'n en'loĝ'ant'o'j'n.
Vid'u, pa'nj'o, ĉu mi, damn'e, pov'as feliĉ'i, sci'ant'e ke mi'a'j frat'o'j est'as amas'murd'int'o'j?
* * *
Benjamen, frat'et'o mi'a kar'a, orf'et'o povr'a, sen'patr'in'a — ja kiel vi fart'as nun'temp'e? Ĉu vi san'as, ĉu vi prosper'as? Nur unu'jar'a beb'o vi est'is, kiam oni dis'ig'is ni'n — nun vi hav'as jam preskaŭ tri jar'o'j'n. Ja kiu fleg'as vi'n? Ĉu oni ne trakt'as vi'n mal'just'e? ... Ho, se vi sci'us, kiel mi antaŭ'ĝoj'is ek'sci'int'e de pa'nj'o, ke mi ricev'is frat'et'o'n! Damn'e, fin'e mi ek'hav'os ver'ver'a'n frat'o'n, nask'it'o'n de mi'a propr'a patr'in'o! Jes, tiam mi ankoraŭ ne sci'is, ke ni'a pa'nj'o nask'int'e vi'n for'pas'os sen're'ven'e al la frid'a vast'e'spac'a mond'o de l’ tenebr'o por'etern'a. Ĉu ebl'e jen de'nov'a ekzamen'o de la Etern'ul'o? Kial, don'int'e al mi la frat'o'n, Li sam'temp'e pren'is de mi la patr'in'o'n? Ĉu jen tiu Di'a just'ec'o, patr'o? Ĉiam vi asert'ad'is ja, ke bon'e okaz'as, kio'n Di'o aranĝ'as. Probabl'e mi blasfem'as, opini'ant'e Li'a'j'n intenc'o'j'n enigm'a'j, mister'plen'a'j, iel problem'a'j eĉ dub'ind'a'j — ebl'e Li kre'is la hom'o'j'n nur por hav'i kiu'n turment'i per ekzamen'o'j kaj tiel amuz'iĝ'i en si'a izol'ec'o — ĉu ne kred'ebl'as? ... Mort'ont'e, pa'nj'o, vi admon'is mi'n rest'i ĉiam virt'am'a, modest'a kaj toler'em'a. Kred'ebl'e vi dezir'is, ke mi far'iĝ'u kvazaŭ'a viv'model'o por ni'a Benjamen. Mi ne sukces'is, pa'nj'o. En la medi'o de sen'ĉes'a ofend'ad'o, humil'ig'ad'o kaj mal'just'aĵ'o'j, ĉu oni, damn'e, kapabl'as rest'i model'a, sen'riproĉ'a? Oni dev'as ja spit'i atenc'o'j'n, oni dev'as ia'manier'e defend'ad'i si'n por konserv'i hom'ec'a'n dign'o'n, por pruv'i almenaŭ al si mem, ke oni kapabl'as front'i malic'a'j'n atak'o'j'n de stult'ul'o'j. Ĉar lukt'i kontraŭ stult'ec'o — ĉu ne est'as konstant'a hom'a dev'o? Mi el'trov'is do efik'a'n rimed'o'n, kiel ten'i mi'a'j'n frat'o'j'n en sen'ĉes'a angor'o pri hered'ot'aĵ'o'j, bon'e sci'ant'e, ke ĝust'e tio est'as mal'fort'a flank'o de ili'a karakter'o. Mi pretekst'is sonĝ'o'j'n, kiu'j ŝajn'e aŭgur'is mi'a'j'n est'ont'a'j'n honor'ig'o'j'n, bon'fart'o'n eĉ glor'o'n preskaŭ'reĝ'a'n. Plej'part'e est'is nur simpl'a'j alegori'o'j facil'e klar'ig'ebl'a'j, por ke mi'a'j mal'sprit'a'j frat'o'j pov'u ili'n deĉifr'i — ekzempl'e pri ili'a'j dek gren'fask'o'j, kiu'j humil'e klin'iĝ'is antaŭ tiu mi'a — kaj simil'a'j stult'aĵ'o'j. Kaj oni imag'u: la blag'o efik'is! La frat'o'j part'e ekscit'iĝ'is pro mi'a'j fier'em'o kaj mal'humil'ec'o, part'e zorg'um'is, ĉu la aŭgur'o'j ebl'e ne prav'iĝ'os est'ont'a'temp'e. Ne'mir'ind'e do — ili grav'e ek'mal'am'is mi'n.
Al'don'e, por pli'intens'ig'i ili'a'j'n envi'o'n kaj antaŭ'tim'o'n, mi el'log'ad'is el la patr'o divers'a'j'n pruv'et'o'j'n de li'a favor'o, kio ĉiam rezult'ig'is mal'pac'iĝ'o'n ĉe mi'a frat'ar'o. Ili'a'j koler'o kaj mal'simpati'o kulmin'is, post kiam la patr'o donac'is al mi bel'a'n mult'kolor'a'n kitel'o'n, kiu'n li por mi aĉet'is de nomad'a'j foir'vend'ist'o'j el Orient'o. Sed ĝust'e tiu donac'o iĝ'is por mi fatal'a ... Ho, kia'n angor'o'n mi sufer'is tiam, sur la paŝt'ej'o lontan'e de ni'a hejm'o! ...Damn'e, eĉ hodiaŭ re'vid'iĝ'as al mi la detal'o'j de la tiam'a event'o: kiel la frat'o'j kapt'is mi'n subit'e kaj katen'is — kiel ili inter'konsult'is kia'manier'e sen'viv'ig'i mi'n — kiel post'e Rub'e'n persvad'is ili'n, ke ili nur sink'ig'u mi'n en mal'nov'a'n sen'akv'a'n put'o'n — la en'a humid'a mal'varm'o kaj precip'e la terur'a antaŭ'tim'o pri iom'post'iom'a mort'ad'o pro mal'sat'o ... ho fi! Kiel esper'ig'e ek'son'is post'e la blek'ad'o de kamel'o'j — jen ja karavan'o! Damn'e, ĝi proksim'iĝ'as — se mi ve'kri'os, ebl'e oni help'os mi'n! Jes, oni sav'is mi'a'n viv'o'n, sed kontraŭ kia prez'o! La fripon'a'j frat'o'j re'supr'e'n'ig'is mi'n el la put'o nur por sen'ĝen'e vend'i mi'n al la ismaelidaj negoc'ist'o'j vojaĝ'ant'a'j el Galaad en Egipti'o'n kun ŝarĝ'o de balzam'o'j. Ili ne rifuz'is aĉet'i sklav'o'n, des pli ebl'e, se mi'a'j frat'o'j malic'e asert'is, ke mi est'as spert'a sonĝ'aŭgur'ist'o.
Do, almenaŭ viv'ant'a mi rest'is. Kia bon'ŝanc'o en la mal'feliĉ'o! Tamen kia humil'ig'o — est'i vend'it'a de si'a'j frat'o'j — — Mi eĉ ne sci'as, kiom oni pag'is por mi. Ver'simil'e mi est'is ne tre alt'prez'a, ĉar la frat'o'j eĉ sen'vest'ig'is mi'n kaj du'on'nud'a'n trans'don'is al la aĉet'int'o'j. Mi'a'n prefer'at'a'n bunt'a'n kitel'o'n ili dis'ŝir'is kaj makul'is per sang'o de buĉ'it'a ŝaf'id'o, por ke ili pov'u kred'ig'i la patr'o'n, ke mi est'is dis'karn'it'a de sovaĝ'a'j best'o'j. Povr'a ŝaf'id'o ... Kaj povr'a pa'ĉj'o — kia'manier'e ili aflikt'is li'n! Tamen plej'e povr'as mi'a mal'grand'a frat'et'o Benjamen. De nun li est'os viv'ant'a kiel sen'defend'a du'on'orf'o ofer'las'it'a al mal'just'aĵ'o'j de la malic'a parenc'ar'o. Adiaŭ ver'simil'e por ĉiam, sen'esper'e je re'vid'o. Kiel sklav'o'n oni for'konduk'as mi'n fremd'land'e'n, mi tamen sent'as mi'n kvazaŭ liber'ig'it'a. For de tiu kanajl'ar'o, kiu'n mi ne pov'as nom'i sam'sang'ul'o'j! Ja kia moral'a mizer'o, sang'o'parenc'a'n proksim'ul'o'n far'i nur'a komerc'objekt'o! ...
* * *
Ja kurioz'a popol'o, tiu'j egiptoj! Ne'kred'ebl'a miks'aĵ'o de kler'ec'o kaj superstiĉ'o'j akompan'as ili'n ne nur dum'viv'e, sed eĉ post'mort'e. Kun infan'a naiv'ec'o ili kred'as, ke mort'int'o daŭr'ig'as si'a'n viv'ad'o'n kaj spirit'a'n kaj korp'a'n en ali'a, trans'a mond'o. Tamen ŝajn'as, ke ili'a paradiz'a mort'int'ej'o est'as konsider'ind'e mal'riĉ'a kaj per neni'o proviz'it'a, ĉar la en'ir'ont'o'j dev'as ĉiu'j'n viv'bezon'aĵ'o'j'n kun'port'i, se ili vol'as en la ombr'o'regn'o sam'e bon'fart'i kiel dum si'a viv'ad'o sur'ter'a.
Kaj bon'fart'i ili sci'as ja, damn'e kun ili! Kiel diboĉ'em'a'j, volupt'am'a'j, glor'avid'a'j ili est'as! Ceter'e ĉio-ĉi plej klar'e re'spegul'iĝ'as en ili'a ŝtat'sistem'o mem: ne la plej prudent'a'j aĝ'ul'o'j estr'as, sed plej ambici'a'j riĉ'ul'o'j. Kaj tiu plej alt'e posten'ant'a ambici'ul'o nom'as si'n faraon'o. Ĉiu'j ador'as li'n kiel di'o'n, absolut'e ĉio'n li posed'as kaj sen'lim'e li potenc'as.
Kap'turn'iĝ'o atak'is mi'n super la bel'ec'o kaj okul'frap'a luks'o, kiu'j'n mi ek'vid'is ĉie ĉirkaŭ'e, ven'ig'it'a en la urb'o'n. Damn'e, eĉ kred'i al propr'a'j okul'o'j mi ne em'is, rigard'ant'e la superb'a'j'n templ'o'j'n kaj palac'o'j'n — mi, kiu kutim'is al sobr'a modest'o, ĝis nun viv'int'e en argil'a dom'aĉ'o kaduk'difekt'it'a kaj tro mal'vast'a por la tiel'nombr'a famili'o.
Jes, mirakl'a land'o ŝajn'is al mi Egipti'o. Ĉio'n mi trov'ad'is fabel'e plaĉ'a kaj ŝat'ind'a — ja eĉ mi'a sort'o mem ŝajn'is al mi ne tiel mal'favor'a, kiel mi unu'e antaŭ'tim'is. Kvankam sklav'o, tamen mi ating'is krom'ordinar'a'n posten'o'n kaj ne est'is dev'ig'at'a man'labor'i, kio kompren'ebl'e al mi konven'is. Des pli mi pov'is pri'observ'ad'i ĉirkaŭ'aĵ'o'j'n.
Kio precip'e okul'frap'is kaj daŭr'e al'tir'ad'is mi'a'n atent'o'n, est'is la egiptaj vir'in'o'j. En mi'a hejm'region'o, en la land'o Kanaana, mi'a'j sam'gent'an'in'o'j sur'port'ad'as ja pez'a'j'n mal'hel'a'j'n vest'aĵ'o'j'n, kiu'j dec'e vual'kaŝ'as ili'a'j'n korp'o'part'o'j'n. Tut'e mal'e ĉe la egipt'in'o'j: oni dir'us, ke ili vest'as si'n kun unu'nur'a intenc'o emfaz'i si'a'n femin'ec'o'n. Bon'e mi re'memor'as, kiel konfuz'it'a mi est'ad'is de'komenc'e, vid'ant'e vir'in'o'j'n en diafan'a'j rob'o'j sub kiu'j klar'e kontur'iĝ'is defi'a'j kurb'lini'o'j de al'log'a in'korp'o ... Mi eĉ hont'is rigard'i ili'n mal'kaŝ'e kaj permes'ad'is al mi tia'n ĝu'o'n nur sub'okul'e kaj palpebr'um'a'daŭr'e. Tamen po'iom'e mi tiel pli'kuraĝ'iĝ'is, ke ek'vid'int'e bel'aspekt'a'n in'o'n, mi apenaŭ pov'is for'turn'i de ŝi mi'a'n rigard'o'n. Nur tiu'temp'e mi konsci'iĝ'is, ke bel'kresk'int'a vir'in'korp'o est'as la plej perfekt'a kre'it'aĵ'o de la Etern'ul'o. Kaj baldaŭ mi ek'kompren'is, ke la korp'o'kult'o ne'for'ig'ebl'e aparten'as al la mor'o'j kaj kutim'o'j de l’ egiptoj, sam'e kiel la naiv'a ador'ad'o je plur'a'j ge'di'o'j kun ties komplik'a hierarki'o.
Observ'ant'e la mor'o'j'n en mi'a nov'a viv'medi'o, mi baldaŭ ek'kompren'is, ke pri la karakter'o de l’ egipta soci'o est'as sam'e, kiel pri tiu'j hieroglif'a'j sur'skrib'o'j, kiu'j'n oni situ'ig'as sur ĉiu vak'a surfac'o: Unu'e fremd'ul'o percept'as nur unu'op'a'j'n bild'et'o'j'n de ne tre klar'a signif'o, sed iom'post'iom'e li el'lern'as mal'kaŝ'i ties kontinu'ec'o'n; kaj deĉifr'int'e ar'o'n da pentr'aĵ'et'o'j, oni solv'as ties ver'a'n senc'o'n kaj ek'kompren'as la ide'o'n de l’ skrib'int'o. Jes, mi el'lern'is leg'i ne nur en la hieroglif'aĵ'o'j, sed ankaŭ en la anim'o'j de mi'a'j mastr'o'j. Ne est'as nur hazard'o, ke nek tie nek jen'e mi trov'is esprim'o'j'n poezi'a'j'n; nur'nur'e mal'varm'a, sobr'a sen'person'ec'o en'est'as. La relief'a'j skulpt'it'aĵ'o'j ĉiu'lok'e nur okul'frap'e akcent'as super'natur'a'n grand'ec'o'n de la super'ul'o'j, abund'vort'e pri'laŭd'ant'e ili'a'j'n laŭ'dir'a'j'n virt'o'j'n kaj hero'a'j'n far'o'j'n. Ĉio est'as monstr'oz'e monument'a, rigid'e patos'a, mal'sincer'a kaj hipokrit'e mensog'a. Al intim'a poezi'o la egiptoj tut'e ne inklin'as. Ĉio nur kvazaŭ'as. Ceter'e mi'a mastr'o mem — jen ja tip'a ekzempl'o, damn'e! Ho, Potifar, vi mal'estim'ind'a, sagac'a aĝ'ul'o ĉiel'profit'em'a, sen'ekzempl'e ŝpar'em'a kaj model'e avar'a! Ja eĉ mi'n aĉet'ant'e, vi sen'hont'e marĉand'is kvazaŭ pri ia brut'o. Kaj kiam vi post'e invit'ad'is mi'n al vi'a famili'a manĝ'o'tabl'o, kred'ebl'e est'is nur merit'e de vi'a edz'in'o. Ceter'e eĉ tiu'kaz'e vi el'pens'is special'a'n ruz'o'n, por ke mi ne pov'u tro manĝ'o'konsum'i:
Unu'e vi ĉiam rakont'is al mi en'hav'o'n de vi'a pas'int nokt'a sonĝ'o — kaj fin'parol'int'e vi tuj'sekv'e ek'manĝ'is, fervor'e instig'ant'e mi'n klar'ig'i ties signif'o'n kaj ŝajn'ig'ant'e vi'n eg'e sci'vol'a. Anstataŭ manĝ'i mi dev'is do babil'i ver'simil'a'j'n el'pens'aĵ'o'j'n. Kaj se al vi ŝajn'is, ke mi vol'as konciz'ig'i mi'a'n parol'ad'o'n, tiam per rafin'e star'ig'it'a'j demand'o'j vi dev'ig'is mi'n pri'parol'ad'i bagatel'a'j'n detal'o'j'n, dum vi mem manĝ'eg'is plen'buŝ'e, konsum'ant'e la plej bon'gust'a'j'n produkt'o'j'n de vi'a eminent'a kuir'ej'o. Nur post kiam vi ŝtop'e plen'ig'is vi'a'n ventr'eg'o'n, kun laŭt'a rukt'o vi kutim'e ŝov'is al mi plad'o'n de legom'o, emfaz'e pri'laŭd'ant'e ties bon'far'a'n kaj san'prosper'ig'a'n valor'o'n. Sam'temp'e vi kvazaŭ envi'em'e admir'ad'is mi'a'n svelt'a'n figur'o'n, afekt'e mal'ben'ant'e vi'a'n korpulent'ec'o'n, kiu laŭ'dir'e antaŭ'halt'ig'as vi'n manĝ'i ĝis'sat'e; damn'e, tio'n mi ver'e ne rimark'is — sed kompens'e mi baldaŭ mal'kaŝ'is vi'a'n artifik'o'n, vi fripon'o mal'dec'a! Malgraŭ ĉio ĉi mi ne kapabl'as kontraŭ'koler'i vi'n. Vi'a'j kugl'o'dik'a figur'o kaj mem'fid'a si'n'ten'o impres'as tiel komik'e, ke vi est'as pli ebl'e mok'ind'a — sed kontraŭ'flank'e eĉ iom kompat'ind'a. Ja neniam vi em'as humur'i kaj ŝerc'i, sen'ĉes'e vi i'o'n streb'as, klopod'as, aktiv'as kaj fervor'as, dum ĉia ĉi vi'a pen'ad'o cel'as neni'e'n. Nur'nur'e aĵ'o'j por vi ĉiom valor'as, la ec'o'j neniom. Honor'avid'ul'o vi est'as, tro'fier'a pri ĉia'spec'a'j akir'aĵ'o'j: pri vi'a alt'rang'a ofic'o, pri la luks'eg'a dom'o, pri bien'o'j, pri amas'o da sklav'o'j, pri vi'a favor'o de l’ faraon'o, pri vi'a al'log'a edz'in'o — ja eĉ pri mi mem, kiu'n vi kutim'is demonstr'i al vi'a'j gast'o'j kiel kurioz'a'n sovaĝ'best'o'n el ekzot'a region'o. Mi ĉiam est'is por vi io kvazaŭ parol'ant'a papag'o, kalkul'sci'a ĉeval'o aŭ pentr'i'pov'a simi'o.
Jes, pro vi'a anim'simpl'ec'o vi eĉ ne kapabl'is kompren'i, kiel ĝen'a'j por ĉiu'j invit'it'o'j est'is tiu'j kun'ven'o'j en vi'a dom'o, kiu'j'n vi sagac'e nom'is “festen'o'j de spirit'o”, ĉar la ĉef'a al'log'aĵ'o, per kiu vi regal'is la kun'ven'int'o'j'n, est'is ne bon'gust'aĵ'o'j rafin'e prepar'it'a'j — kiel kutim'as en la egipta mond'um'o — sed prezent'ad'o de mi'a'j tiel'dir'it'a'j sonĝ'aŭgur'a'j kapabl'o'j. Est'ad'is pli ebl'e histrion'aĵ'o'j ol festen'o'j. Al la prav'e surpriz'it'a'j gast'o'j vi ĉiam propon'is nur iom da acid'et'a vin'o abund'e akv'o'miks'it'a, laŭ'dir'e por ke ili konserv'u klar'a'n mens'o'n. Damn'e, mank'is nur al'don'e en'spez'i en'ir'pag'o'n, kaj impres'o pri ia foir'aktor'aĉ'o est'us perfekt'a! Jes, ver'e strang'a popol'o, tiu'j egiptoj. Pri mult'a'j afer'o'j ili lert'as, divers'a'j'n mal'san'o'j'n ili sci'as kurac'i, ili'a'j kler'ul'o'j amas'ig'as abund'a'j'n manuskript'o'j'n, ili'a'j astr'o'observ'ant'o'j pri'kalkul'ad'as ĉio'n ajn sur la firmament'o, ili'a'j sacerdot'o'j pri'aŭgur'ad'as est'ont'ec'o'n al la super'ul'o'j — sed tut'e oni neglekt'as la pli-mal'pli regul'e altern'ant'a'j'n jar'period'o'j'n de fekund'ig'a'j inund'o'j kaj de sekv'a eg'a ter'sek'ec'o, kiu rezult'ig'as ĝeneral'a'n mal'sat'eg'o'n tut'land'e. Damn'e, end'as ja iel raci'e organiz'i la afer'o'n, ĉu ne? Tamen — ĉu est'as mi, kiu zorg'um'u pri tio?
* * *
Kiel varm'eg'a, sun'o'riĉ'a tag'o est'is tiam'e! ... Preter'pas'ant'e la mastr'a'n dom'o'n, sur la teras'o mi ek'atent'is larĝ'a'n manĝ'o'tabl'o'n ŝarĝ'it'a'n de mal'sam'spec'a'j frukt'o'j eskvizit'a'j. Eg'e soif'ant'e, mi vigl'e ascend'is la teras'o'n por pren'i iom da al'log'a'j bon'gust'aĵ'o'j — sed damn'e: ĉi moment'e nur, kio'n mi vid'as: sur kuŝ'mebl'o mal'antaŭ la tabl'o, inter abund'a'j kusen'o'j situ'as la mastr'in'o en ombr'o de fig'arb'o'j. Evident'e ŝi dorm'as, simil'a al superb'a leon'in'o ripoz'ant'a dum post'vor'a siest'o ... Kvazaŭ hodiaŭ mi re'vid'as tio'n:
Mal'ben'damn'e — kia paŝt'aĵ'o por la okul'o'j de la sen'spert'a, flav'bek'a virg'ul'o kamp'ar'an'a! Ĉu li iam pov'is ne'ĝen'it'e rigard-frand'i tiom da femin'a karn'o harmoni'e el'star'ig'it'a sub la diafan'a vual'rob'o, kiu kapabl'as kaŝ'i preskaŭ neni'o'n? Kaj kio ne vid'ebl'as, kio nur supoz'at'as, tio'n skiz'as nun la ekscit'it'a fantazi'o propon'ant'a mal'pudor'a'j'n imag'o'j'n pri la kaŝ'it'a'j intim'aĵ'o'j ... Kia ĝu'eg'o mal'sobr'a gvat'i la rav'a'j'n kurb'o'form'o'j'n de matur'a in'korp'o — jen vid'aĵ'o ver'e unik'a! Damn'e, Etern'ul'o, vi fakt'e ĉio'n pov'as, se el nur'a rip'o de ni'a pra'patr'o vi kapabl'is el'sorĉ'i tia'n bel'eg'aĵ'o'n agac'e efik'a'n ...
Jes, fascin'it'a mi gap'is ne pov'ant'e turn'i rigard'o'n for de la incit'a spekt'aĵ'o: jen ja prezent'iĝ'as model'o de esenc'pur'a femin'ec'o al'log'e stern'it'a por diboĉ'a am'fest'ad'o! ... Ĉu mi kulp'as, ke mi'a vir'aĵ'o subit'e rigid'as kaj emfaz'e pretend'as si'a'n natur'a'n rajt'o'n? Ne'mir'ind'e ja! Sed diabl'e, nun mi ek'rimark'is, ke la okul'o'j de l’ kuŝ'ant'a vir'in'o est'as nur du'on'ferm'it'a'j kaj ke ŝi sub'okul'e observ'as mi'n! Pro embaras'iĝ'o mi for'kur'ont'is, sed antaŭ ol mi kapabl'is mov'iĝ'i, la mastr'in'o vigl'e ek'sid'is, abrupt'e al'ŝov'is antaŭ mi'n la plad'o'n plen'a'n de oranĝ'o'j kaj leĝer'e dir'is: “Ĉu vi soif'as? Ja pren'u la frukt'o'j'n, ili bon'gust'as!” Post'e ŝi pigr'em'e lev'is si'n, osced'ant'e streĉ'is la korp'o'n kaj sen liver'i al mi eĉ unu plu'a'n rigard'o'n majest'e for'tret'is, per modern'a'j balanc'et'o'j relief'ig'ant'e si'a'n karn'o'riĉ'a'n glute'o'n ...
* * *
Damn'e, kia enu'o, ĉi-tiel'e mal'ag'ad'o! ... De'post kiam oni for'konduk'is tiu'j'n du kun'ul'o'j'n, la reĝ'a'n ĉef'kelner'o'n kun la kort'eg'a bak'ist'estr'o, la rest'ad'o en jun'a mal'liber'ej'o iĝ'as ne'toler'ebl'a. Kun tiu'j du almenaŭ inter'babil'i ebl'is.
Ba, povr'ul'o'j — ili fakt'e kred'is, ke ni sci'pov'as eksplik'ad'i sonĝ-signif'o'j'n; kiel naiv'a ide'o! Ne sonĝ'o'j'n, sed hom'o'j'n oni deĉifr'u por antaŭ'sci'i ili'a'n est'ont'o'n. Mi simpl'e el'lern'is diven'i karakter'o'n de hom'o'j laŭ ili'a'j kondut'o kaj si'n'ten'ad'o — jen ĉio, kamarad'o'j.
Pri vi, moŝt'a estr'o de kort'eg'a'j bak'ist'o'j, sci'as ja kiu ajn, ke vi ad'is defraŭd'i abund'o'n da farun'o el la reĝ'a proviz'ej'o — damn'e, kio'n ali'a'n pov'is do la faraon'o far'i ol mort'o'pun'i vi'n por ĉies avert'o? Kontraŭ'e vi, ĉef'kelner'o, laŭ'dir'e montr'is nur'a'n mal'lert'ec'o'n ĉe solen'a festen'o, tro'plen'ig'int'e la reĝ'a'n pokal'o'n. Kelk'a'j gut'o'j da vin'o el'verŝ'iĝ'is kaj la ofend'it'a faraon'o en mal'bon'a humor'o ordon'is en'karcer'ig'i vi'n. Probabl'is do, ke li'a koler'o baldaŭ pas'os kaj ke vi re'ating'os vi'a'n antaŭ'a'n posten'o'n, ĉar — laŭ oni'dir'o — la jun'a faraon'o ŝat'as just'ec'o'n. Vi tre ĝoj'is pro mi'a pri'bon'ŝanc'a aŭgur'o kaj preskaŭ larm'is pro kor'tuŝ'o, for'ir'ont'e. Bon'e mi re'memor'as, ke vi ĵur'promes'is pled'i por mi ĉe la reĝ'o. Nu, ver'ŝajn'e baldaŭ vi forges'is, ĉar jam sufiĉ'e da temp'o for'pas'is de'post tiam, kaj mi — damn'e! — ĉiam ankoraŭ sid'aĉ'as en jen'a mal'ben'it'a ej'o. Ĉi-foj'e do rest'is mi'a sonĝ'aŭgur'o sen'profit'a. Ba, ne grav'as, almenaŭ i'o'n por amuz'iĝ'i mi hav'is.
Ĉu ali'a'j interes'at'o'j ne trov'iĝ'as? He, ge'sinjor'a'j moŝt'o'j — ĉu neni'u el inter vi dezir'as sonĝ'profet'i al si?! Hola, hola, mond'um'a'j grand'sinjor'o'j, nobl'a'j sinjor'in'o'j, ĉarm'a'j virg'ul'in'o'j — degn'u al'paŝ'i, mi pri'serv'os vi'n per favor'a antaŭ'dir'o pri vi'a bril'a est'ont'ec'o! Special'a'n rabat'o'n vi ĝu'os hodiaŭ: Damn'e, ĉu neni'u sci'vol'as pri si'a bon'ŝanc'o? Enu'o, enu'o — ted'a enu'o ... Se mi almenaŭ pov'us klar'ig'ad'i signif'o'n de mi'a'j propr'a'j sonĝ'o'j — sed est'us ja stult'aĵ'o: unu'e je sonĝ'aŭgur'ad'o mi ne kred'as — kaj krom'e, vek'iĝ'int'e mi ĉio'n sonĝ'it'a'n tuj'sekv'e forges'as. Tamen — ne ĉio'n, ver'dir'e — unu sonĝ'o'n mi memor'ten'as bon'eg'e, ĉar tiu fatal'e influ'is mi'a'n sekv'a'n si'n'ten'o'n. Damn'e, ĝi procez'is ja tiel sugest'e, ke eĉ hodiaŭ mi kapabl'as plej detal'e re'rivel'i ĝi'n:
Mi ban'iĝ'as en vast'a mar'o. Naĝ'ant'e mi petol'e ŝveb'as tra la akv'o — sed subit'e mi ek'sent'as, ke io komenc'as mal'help'i mi'a'j'n mov'o'j'n, supoz'ebl'e est'as alg'o'j — tamen streb'ant'e liber'iĝ'i mi konstat'as, ke ne alg'o'j, sed long'eg'a'j har'o'j est'as, kio serpent'a'manier'e ĉirkaŭ'volv'as mi'a'j'n membr'o'j'n kaj mal'ebl'ig'as mov'iĝ'i — eg'a fort'o tir'as mi'n mal'supr'e'n kaj minac'as dron'ig'i — jes ja: evident'e monstr'a polp'o ĉirkaŭ'prem'as mi'n per plur'a'j al'suĉ'pov'a'j tentakl'o'j, abomen'a polp'o kun du kugl'o'form'a'j kap'o'j, el kiu'j rigid'e gap'as po unu okul'o blind'aspekt'a! Terur'o kaj naŭz'o atak'as mi'n — sed subit'e mi ek'kompren'as, ke ne polp'a'j tentakl'o'j sed femin'a'j gamb'o'j est'as, kio katen'as mi'n — po'par'e ili ĉirkaŭ'krur'as mi'a'n korp'o'n, elast'e adher'as ĉe mi'a haŭt'o, kvazaŭ'suĉ'e fiks'iĝ'as al mi'a'j dors'o kaj glute'o — — kaj sam'temp'e ambaŭ popol'kap'o'j ŝanĝ'iĝ'as je mam'bul'o'j de ia in'a est'aĵ'o ne'vid'at'a, ĝemel'kun'e ili flos'as ĉe la akv'o'nivel'o kaj kaĵol'e tuŝ'as mi'a'n vizaĝ'o'n per si'a'j cic'o'j burĝon'aspekt'a'j — kaj jen ankaŭ malic'a voĉ'o mok'e aŭd'iĝ'as: ja pren'u la frukt'o'j'n, ili bon'gust'as ... bon'gust'as.. bon'gust'as — — kaj nun mi ek'sent'as, ke ia kav'aĵ'o minac'as absorb'i mi'n, van'e mi lukt'as por liber'iĝ'i, sen'ŝanc'e mi barakt'as — la en'iĝ'o est'as jam ne'evit'ebl'a, mi ne plu kapabl'as rezist'i — la ne'difin'ebl'a aĵ'o jam per potenc'a en'suĉ'o glut'as mi'n — — sed mir'ind'e, la en'ŝov'a proced'o tut'e ne mal'agrabl'as, mal'e: en'penetr'ant'e mi sent'as infan'ec'a'n ĝoj'o'n — delic'a varm'o ĉirkaŭ'as — — bon'gust'as — bon'gust'as — — kaj subit'a volupt'eg'o konvulsi'a akr'e tra'ir'as mi'a'n korp'o'n el'fund'e, liver'ant'e sen'mezur'a'n ĝu'o'n ĝis'nun'e ne'spert'it'a'n ...
* * *
Dum kelk'a'j tag'o'j post la ekstravaganc'a sonĝ'o mi evit'ad'is renkont'i la mastr'in'o'n, ĉar — sen sci'i kial — mi est'is konvink'it'a, ke ĝust'e al Ŝi esenc'e rilat'as tiu mi'a erotik'a sonĝ'o'spert'o. Mi kvazaŭ tim'is, ke Ŝi iel diven'u tio'n laŭ mi'a si'n'ten'o.
Tamen — ju pli mi rifuz'ad'is sub'iĝ'i al la seks'delic'a'j fantazi'aĵ'o'j, des pli avid'e mi dezir'is, ke la sonĝ'o ripet'iĝ'u. Sed van'e. Dum sen'dorm'a'j nokt'o'j mi ad'e renvers'iĝ'is en mi'a lit'o de'flank'e al'flank'e, sopir'ant'e en la tenebr'o re'imag'i Ŝi'a'n al'log'a'n, incit'a'n figur'o'n — de'nov'e mi kvazaŭ'spekt'is Ŝi'n kuŝ'i sur la kusen'o'j, mi fantazi'is, ke ĉi-foj'e Ŝi eĉ invit'is mi'n kun'ĝu'ad'i la seks'volupt'o'n — du'on'dorm'is mi kaj du'on'rev'is ... Kaj en tiu strang'e labil'a anim'stat'o, kiam la spirit'o ŝveb'as inter mal'dorm'o kaj ek'sonĝ'o, en mi'a ekscit'it'a fantazi'o rivel'iĝ'is mal'pudor'a'j seks'lud'o'j, en kiu'j ni ambaŭ kun'aktor'is, sen'ĝen'e uz'ant'e plej vari'a'j'n teknik'o'j'n de ge'iĝ'o, pri kiu'j mi mem eĉ ne sci'is, ĉu ili est'as en'tut'e real'ig'ebl'a'j; tamen sen'brid'e mi fikci'is, dum'e praktik'ant'e mal'ĉast'a'n mem'tuŝ'ad'o'n laŭ la metod'o de frat'o Isaĥar, kiu'n mi iam'e pri'mok'is ... La libid'o tut'e super'reg'is mi'n. Pri neni'o ali'a ol pri Ŝi mi kapabl'is pens'i, kvazaŭ obsed'it'a mi kondut'is. Preskaŭ ĉiu'nokt'e mi ripet'ad'is la pasi'o'plen'a'n rit'o'n de fiktiv'a kun'iĝ'o, ĉiam streb'ant'e plej'e prokrast'i la moment'o'n de super'a delic'o. Feliĉ'e mi konstat'is, ke la iam'a avert'o de l’ patr'o pruv'iĝ'is blag'a, ĉar mi'a vir'organ'o tut'e ne de'fal'is, sed funkci'is perfekt'e.
Dum tiu temp'o, renkont'ant'e Ŝi'n, mi vol'e-ne'vol'e okul'gust'um'e pri'taks'ad'is la proporci'o'j'n de Ŝi'a korp'o — kaj iom post iom en mi'a anim'o vek'iĝ'is fantast'ik'a sopir'o tra'viv'i am'kontakt'iĝ'o'n kun Ŝi ne nur fikci'e, laŭ'imag'e en fraŭl'ec'a sol'ej'o, sed tut'e real'e, en efektiv'a du'op'a intim'o. Kaj ĉi mi'a intens'a dezir'eg'o ver'simil'e eĉ manifest'iĝ'is per mi'a ekster'a si'n'ten'o, ĉar kiom'foj'e ni'a'j vid'o'j renkont'iĝ'is, ĉiam Ŝi fort'e vang'o'ruĝ'iĝ'is kaj embaras'e flank'e'n'turn'is la rigard'o'n ... Damn'e, ĉu ebl'as?! Ĉu Ŝi'a'j pens'o'j fakt'e direkt'iĝ'as al la sam'a cel'o kiel tiu'j mi'a'j?
Pren'u la frukt'o'j'n ... ili bon'gust'as — — Ĉu Ŝi ebl'e jam tiam ....? Jes, nun mi jam cert'is, ke nepr'e ont'as la fatal'a moment'o, kiam ni rest'os nur du'op'e sol'a'j kaj post'e ... damn'e, mi ne kuraĝ'is fin'pens'i — — Tamen kiam tio okaz'u? Ĉu ĉi nokt'e, ĉu dum la morgaŭ'a maten'iĝ'o, ĉu post la ven'ont'a plen'lun'o? ... Tag'e'nokt'e mi atend'os. Ĉu mi ne brul'konsum'iĝ'os pro la sopir'eg'o? Sed ne'long'e daŭr'is. En unu fest'o'tag'o vesper'e, sklav'in'o al'ven'is por al mi mesaĝ'i urĝ'a'n invit'o'n de la mastr'in'o. Jen do mi'a bon'ŝanc'o! Nun okaz'u, kio okaz'ont'as, je ĉio mi jam fajf'as — hodiaŭ Ŝi dev'os al mi sub'iĝ'i, volupt'e Ŝi dev'os barakt'i en mi'a brak'um'o kaj plor'singult'i pro delic'o de spontane'a, sen'brid'a amor'ad'o, kiam ĉiu'j sens'o'j koncentr'iĝ'as al tiu unu'sol'a kap'turn'ig'a tra'viv'aĵ'o unik'a, kia'n Ŝi kred'ebl'e neniam pov'is spert'i ĉe'flank'e de si'a sen'taŭg'a edz'aĉ'o pork'o'gras'a..
Nun ek do, mi mal'evit'u la aventur'o'n! — Agac'e superb'a Ŝi vid'iĝ'is, star'ant'e en subtil'a diafan'a rob'o ĉe fenestr'o, dors'e al la pord'o, tra kiu mi en'ir'is. Damn'e, kia rafin'ec'o, kiam vi leĝer'e mal'streĉ'is la korp'o'n, kun'met'int'e la man'o'j'n post'nuk'e, por ke la mal'fru'a'j sun'radi'o'j skiz'u la al'log'a'j'n kontur'o'j'n de vi'a figur'o tra la loz'a vual'vest'aĵ'o, kiu nur akcent'is la sub'a'n nud'ec'o'n ... Kaj kia artifik'o, kiam vi turn'int'e vi'n kvazaŭ vi ek'tim'is pro mi'a jam'a ĉe'est'o kaj ord'ig'ant'e vi'a'n vest'o'n ne neglekt'is kvazaŭ sen'vol'e emfaz'i la riĉ'ec'o'n de la brust'o'frukt'o'j, pro rigard'o al kiu'j atak'is mi'n dolĉ'a kap'turn'iĝ'o kaj strang'a vibr'ad'o ie ĉe la hipogastr'o ... Ver'simil'e nur'nur'a'j'n stult'aĵ'o'j'n mi parol'is dum la sekv'a vid-al-vid'o kvazaŭ'komplez'a — ĉar sol'sol'e pri tio mi dev'is pens'i, kia'manier'e ek'i la am'lud'o'n. Ja ĝis nun mi ne ge'iĝ'is ankoraŭ, sekv'e mank'is al mi spert'o'j pri respektiv'a seks'kondut'o; damn'e, ĉu mi ne rid'ind'ig'os mi'n per io mal'dec'a aŭ ĉu mi ne kaŭz'os al Ŝi dolor'o'n aŭ abomen'o'n per ia mal'ĝust'aĵ'o?.
La temp'o pas'ant'is kaj mi ĉiam nur babil'aĉ'is pri neni'o kaj cerb'um'is, kia'manier'e kun'koit'ig'i Ŝi'n. Per'okul'e mi ŝtel'frand'is la promes'don'a'j'n bon'gust'aĵ'o'j'n de Ŝi'a plen'form'a korp'o, kiu'j antaŭ'anonc'is diboĉ'a'n festen'o'n — kaj dum'e mi sent'is, ke mi'a seks'aĵ'o jam enorm'as, ebl'e est'as eĉ rimark'ebl'a sub la tunik'o — mal'ben'ind'a situaci'o, nun kiom mi far'u! Jam mi pret'is dis'ig'i la agraf'o'n de mi'a kitel'o — kiam Ŝi subit'e al'paŝ'is kaj man'tuŝ'is mi'n ... Mal'ben'damn'e — ĝust'e tio'n Ŝi dev'is ne far'i! Kvazaŭ sven'ont'a mi sent'is mi'n pro Ŝi'a ek'tuŝ'o — la narkot'a bon'odor'o eman'ant'a el Ŝi'a korp'o, la ebri'ig'a tuŝ'apud'ec'o de Ŝi'a'j in'aĵ'o'j, la intens'a femin'ec'o koncentr'ig'it'a en ek'tuŝ'o de Ŝi'a varm'e mol'a polm'o — ĉio ĉi mi'n ig'is tut'perpleks'a. Antaŭ mi'a'j okul'o'j mal'hel'iĝ'is kaj ie intern'e ŝajn'is al mi aŭd'i sever'a'n voĉ'o'n: Ne far'u, Jozefo! Ne far'u! Ceter'e est'is super'flu'e; eĉ se mi est'us kio'n ajn vol'int'a, la origin'a'n intenc'o'n mi nepr'e ne pov'us efektiv'ig'i, ĉar sam'moment'e mi ek'sent'is, kiel mi'a seks'energi'o neni'iĝ'as — Hom'et'o'j or'a'j, ĉiu'j rigard'u: jen am'ant'o tro ambici'a, kiu al'hast'is por adult'ig'i la edz'in'o'n de si'a propr'a mastr'o — kaj jen kiel li sukces'is! Kia skandal'o — ĉiu'j pri'mok'u li'n! Prav'e vi komenc'is pugn'o'bat'i, sinjor'in'o, la sklav'o'n, kiu kuraĝ'is ŝtel'ont'i vi'a'n ĉast'ec'o'n kaj ne kapabl'is fin'far'i. Kitel'o-ne'kitel'o, egal'e mi est'as nud'ig'it'a ĝis la fund'o de mi'a mem'o — neni'o rest'as ol fuĝ'i ... sed kiam ja, kie'n eskap'i for de mi! Kaj kio sekv'is tuj post'e, est'is nur konsekvenc'o'j tut'e normal'a'j. Skurĝ'u nur, koleg'o sklav'o, skurĝ'u plen'fort'e, stult'ul'o, vip'u mi'n ja ambaŭ'man'e, por ke la dolor'eg'o super'u ĉio'n, kio ve'kri'eg'as en mi'a el'rab'it'a intern'o! ....
* * *
Ĉu ankoraŭ ne'sufiĉ'e da fi'aĵ'o'j? Ĉu de'nov'a'n horor'o'n neces'as spert'i? Mal'ben'a mi'a sci'vol'em'o, kiu dev'ig'is mi'n sur'grimp'i la krad'o'n de mi'a sub'plafon'a fenestr'et'o, kiam ek'est'is tiu tumult'o ekster'e; prefer'e mi dev'is ne far'i tio'n, neglekt'i la tut'a'n afer'o'n, ne aŭskult'i kaj ne rigard'i — ĉar kio'n mi ek'vid'is? Mez'e de la vast'e'spac'a kort'o — jen rigard'u! — atlet'statur'a nigr'a'haŭt'ul'o du'on'nud'a, per dik'a'j ĉen'o'j katen'it'a ĉe fortik'a palis'o. Iom for'e pret'as tri gvardi'ist'o'j fort'statur'a'j kun long'a'j skurĝ'o'j en'man'e; ekzekut'ont'o'j probabl'e.
Nu jes, pas'int'vesper'e mi ek'aŭd'is ja oni'dir'o'n, ke iu negr'o aŭdac'is instig'i sklav'ribel'o'n kaj, mal'sukces'int'e, hodiaŭ li est'as ekzekut'ot'a — do jen la prepar'o'j, evident'e. Ali'a'j gvardi'an'o'j posten'as rond'ĉirkaŭ'e star'ant'e en mal'streĉ'a poz'o — kaj mal'antaŭ ili, korp'o ĉe korp'o, prem'amas'e abund'as ge'sklav'o'j. La tut'a kort'o'spac'o plen'plen'as de ili. Sen'mov'e kaj sen'bru'e ili star'as — indiferent'a hom'amas'o.
Kaj jen subit'e: en larĝ'a fenestr'o ĝust'e kontraŭ mi trans la kort'o — Potifar mem vid'ig'as si'n en si'a solen'a uniform'o gvardi'estr'a! Per tri'obl'a laŭd'o li al'tir'as ĉies atent'o'n — kaj post dram'efik'a paŭz'o patos'e man'sign'as al la skurĝ'o'ten'ant'o'j. Kaj tiu'j mal'hast'e, sen'afekt'e ek'as si'a'n mal'nobl'a'n ag'ad'o'n:
Bat'o post bat'o, la skurĝ'o'j traf'as la korp'o'n de la ekzekut'at'o, sur kies nigr'a haŭt'o post'sign'iĝ'as sang'o'ruĝ'a'j stri'o'j. En regul'a, maŝin'simil'a ritm'o altern'e vip'as la knab'eg'o'j la dors'o'n, ŝultr'o'j'n kaj lumb'o'n de la negr'o, kies muskoloz'a korp'o sub ĉiu bat'o konvulsi'e sku'iĝ'as. De'komenc'e li nur ĝem'as el'profund'e — sed post'e, kiam la ritm'o de vip'ad'o preskaŭ ne'rimark'ebl'e pli'rapid'iĝ'as, li komenc'as daŭr'e muĝ'i kvazaŭ vund'it'a best'o — la skurĝ'ant'o'j bat'eg'as nun pen'plen'e, ili'a'j ŝvit'kovr'it'a'j vizaĝ'o'j sovaĝ'mien'as, ili'a'j okul'o'j vid'ig'as sang'avid'o'n, ili'a'j brak'muskol'o'j krev'minac'e streĉ'iĝ'as, tamen si'a'n kruel'a'n ag'ad'o'n ili ne ĉes'ig'as; ten'ant'e nun ambaŭ'man'e si'a'j'n vip'o'j'n, plen'fort'e ili bat'eg'as — sang'o jam torent'as el la ĉif'ig'it'a haŭt'o de la negr'a dors'o, kies pec'ig'it'a karn'o ne vid'iĝ'as kiel unu'nur'a naŭz'a vund'o. Orel'ŝir'a ve'kri'ad'o de la tortur'at'a sklav'o reg'as nun la tut'a'n spac'o'n kaj cert'e aŭd'ebl'as larĝ'vast'e tra la liber'a aer'o — — Ja kie vi rest'ad'as, Etern'ul'o, ke vi mem ne aŭd'as? Ĉu vi ebl'e ne kompren'as negr'a'n lingv'o'n? Help'kri'o'j de mort'ont'o'j ja ne tre diferenc'as, sen'de'pend'e de haŭt'kolor'o ili son'as egal'e, ties signif'o'n oni ne pov'as mis'kompren'i. Ja kiel vi ĉi-foj'e ne aŭd'ig'as vi'a'n strikt'a'n mal'permes'o'n Ne Far'u?! Se ne tem'as pri hebre'o, ĉu ne est'as vi'a afer'o? Damn'e, ĉu ebl'e ne est'is vi, kiu ankaŭ la negr'o'j'n kre'is? Kiu do est'is? Ĉu tamen ekzist'as ali'a'j di'o'j krom vi? Vi mal'voĉ'as, Etern'ul'o; ĉu ne aŭd'as vi, ĉu neglekt'as? Tut'e sam'e vi mut'as, kiel jen'a hom'amas'o ĉirkaŭ'star'ant'a. Tut'pasiv'e ili al'gap'as la abomen'a'n spektakl'o'n anstataŭ sav'i la kondamn'it'o'n — ili est'as ja plur'obl'e pli mult'a'j ol la ĉe'est'ant'a'j gvardi'an'o'j — ja kial do, kial?! Sugest'u al ili, Etern'ul'o, ke ili ag'u ia'manier'e! Ĉu ili ne aŭd'is tiu'n long'a'n ne'hom'ec'a'n ek'hojl'o'n, kiu'n el'buŝ'ig'is la mort'ant'a povr'ul'o — ĉu ili ne vid'is la agoni'a'n fort'o'streĉ'o'n de li'a tortur'it'a korp'o? Jen rigard'u, nun la eks'a hom'o jam pend'as de la ĉen'o'j sen'mov'e, simil'a al sen'form'a mas'o de sang'makul'it'a brut'karn'o! ...
Ho, Etern'ul'o, kia'n mis'gent'o'n vi fuŝ'produkt'is, kre'int'e la hom'o'n! En la tiam'a ses'a tag'o fatal'a, kial vi ne prefer'is jam ripoz'i? Ja ĉiu sur'ter'a spec'o de best'o'j kaj eĉ de la kresk'aĵ'o'j cel'as si'n'defend'i, protekt'i si'n mem kontraŭ atak'o'j de'flank'e de ali'a'j spec'o'j — sol'e la hom'o'j inter'batal'as kaj sen'ĉes'e cerb'um'as, kia'manier'e masakr'i unu'j ali'a'j'n. Kaj inter'lukt'ant'e ili uz'as ne nur ung'o'j'n kaj dent'o'j'n, kiel far'as ĉiu'j best'o'j, sed produkt'as art'e'far'it'a'j'n mort'ig'il'o'j'n por sklav'ig'i ali'trib'an'o'j'n. Ver'e mis'a'n model'o'n vi star'ig'is, Etern'ul'o, kre'int'e la oni'dir'a'n estr'o'n de la mond'o! — — Ĉu mir'ind'e, ke post tiu hodiaŭ'a tra'viv'aĵ'o mi ek'dub'is, Di'o, eĉ pri vi'a ver'a ekzist'o? Jes ja, pa'ĉj'o cert'e konstern'iĝ'us kaj konsider'us mi'a'n ek'pens'o'n ne'pardon'ebl'a pek'o grav'e pun'end'a. Bon'e do — se vi pun'os mi'n, Di'sinjor'o, tiam mi almenaŭ cert'os, ke vi fakt'e ekzist'as. Dum mi'a infan'aĝ'o al mi sufiĉ'is simpl'e kred'i, simil'e kiel oni kred'as fabel'o'j'n sen pri'taks'i ili'a'n prav'ec'o'n; la kred'o est'is agrabl'a kaj neniel pri'medit'end'a, ĉar la viv'ad'o mem est'is mal'komplik'a, sen'problem'a. Sed matur'iĝ'int'e oni ĉiam pli kaj pli sent'as i'a'n mal'harmoni'o'n inter tiu spontan'e, naiv'a, infan'ec'a kred'o kaj raci'a konsider'o. Tiu'j'n ambaŭ oni bezon'as: sen uz'ad'i raci'a'j'n kapabl'o'j'n oni mem'vol'e kondamn'us si'n rest'i blind'iĝ'em'a mal'progres'ul'o — kaj for'ĵet'int'e la religi'a'n kred'o'n, oni sent'as si'n sen'iluzi'ig'it'a, kvazaŭ pri'ŝtel'it'a je pec'o de si'a anim'o; sen'kred'a viv'ad'o frid'as ... Kia dilem'o!
Mi pet'as, pet'eg'as vi'n, Etern'ul'o — se vi fakt'e ekzist'as, rezult'ig'u al mi pruv'o'n pri tio! Nur unu'foj'e mi ek'aŭd'is vi'a'n voĉ'o'n — tamen ĉu ebl'e ne est'is nur produkt'o de mi'a ekscit'it'a fantazi'o? Mi pet'as, ne las'u mi'n ŝancel'ir'i tra la mal'favor'a mond'o sen apog'a baston'o de la kred'o je ia super'a potenc'o, kiu prudent'e direkt'as ĉies ag'ad'o'n al bon'a'j cel'o'j. Direkt'u la hom'gent'o'n laŭ ĝust'a voj'o al daŭr'a re'pac'iĝ'o, liber'ig'u ĉiu'j'n sklav'o'j'n kaj ne permes'u, ke unu'j sub'prem'u ali'a'j'n ... Ĉu tro'a task'o? Ver'simil'e ne ebl'as efektiv'ig'i tio'n tuj'sekv'e, ĉar ebl'e eĉ Di'o ne kapabl'as far'i tiel eg'a'n mirakl'o'n je unu foj'o, subit'e, sen'prokrast'e — kaj mi ne em'us ja mort'i sen ĝis'atend'i la konvink'a'n pruv'o'n — Ĉu vi sci'as do, kio'n? Pruv'u al mi vi'a'n potenc'o'n prefer'e per io ali'a, de mi facil'e percept'ebl'a: ig'u mi'n el'ir'i el jen'a mal'liber'ej'o, don'u al mi pov'o'n ad'e bon'far'i al bezon'ant'o'j, renkont'ig'u mi'n kun mi'a'j patr'o kaj patr'in'de'ven'a frat'o Benjamen, permes'u al mi pun'i la ali'a'j'n frat'o'j'n pro ili'a pek'o kontraŭ mi far'it'a kaj fin'e montr'i al ili mi'a'n nobl'ec'o'n per indulg'a pardon'o. Se tio'n ĉi vi rezult'ig'os, neniam plu mi pri'dub'os vi'a'n ekzist'o'n, sed ador'ad'os vi'n dum'viv'e kaj dis'fam'ig'os vi'a'n glor'o'n tra ĉiu'j region'o'j de la vast'e'vast'a mond'o ... Sed damn'e — kiom long'e ankoraŭ?
... kaj oni rapid'e el'ig'is li'n el la mal'liber'ej'o, kaj li raz'is si'n kaj ŝanĝ'is si'a'n vest'o'n kaj ven'is ...
Genez'o, XLII,14
(En traduk'o de Zamenhof:
... kaj oni rapid'e el'ig'is li'n el la mal'liber'ej'o, kaj li si'n raz'is kaj ŝanĝ'is si'a'j'n vest'o'j'n kaj ven'is ...)
Kia ĝoj'o re'vid'i vi'n, Jozefo? Ĉu fakt'e jam pas'is du jar'o'j de'post tiam? Je Amono, kiel hast'as la temp'o, for'port'at'e ni'n al la etern'ec'o! Bon'ven'u, kamarad'o! Ver'e dolor'e mi sent'ad'is vi'a'n for'est'o'n dum vi rest'ad'is tie mal'supr'e. Mank'is al mi vi'a'j prudent'a'j sonĝ'eksplik'o'j, eg'e ili al mi mank'is. Ebl'e vi eĉ ne pov'as imag'i, kiel oni sufer'as pro mal'hav'o de inteligent'a kun'ul'o; ja kun kiu mi pov'as kvalifik'e inter'parol'ad'i mez'e de tiu'j mal'kler'ul'o'j? Dir'u sincer'e: ĉu vi ankaŭ re'memor'is mi'n almenaŭ iom'et'e? Nu, ne star'u tiel embaras'e kaj ne rigard'u mi'n nub'mien'e. Pren'u ja lok'o'n ĉe mi'a modest'a manĝ'o'tabl'o kiel antaŭ'e, nur aranĝ'u vi'n komfort'e, tut'e hejm'ec'e, neniel ĝen'iĝ'u. Ja mi est'as jam manĝ'int'a, jen tamen rest'is iom'o — vi sci'as ja, tiu mi'a mal'ben'ind'a stomak'o ... Nur atent'u, cert'a'temp'e vi dev'os brid'i vi'a'n apetit'o'n, ĉar vi'a stomak'o kred'ebl'e de'kutim'iĝ'is festen'i, ĉu? Nu, ne nub'mien'u, ind'as ja iom'et'e inter'ŝerc'i, ĉu ne ver'e? Ne kred'u, ke mi forges'is vi'n dum vi'a for'est'o. Oft'e mi pri'pens'is vi'n, dir'ant'e al mi: neces'as liber'ig'i tiu'n povr'ul'o'n — tamen ĉu end'as, ke mi mem person'e okup'iĝ'u pri ĉiu'j bagatel'aĵ'o'j? Ja eĉ temp'et'o ne rest'as al mi por privat'a'j afer'o'j, ĉiu'n mi'a'n temp'o'n for'rab'as mi'a por'publik'a deĵor'ad'o. Ver'dir'e vi est'as envi'ind'a, se vi pov'is pas'ig'i pli ol du jar'o'j'n tut'e kviet'e, sen'ig'it'a de ĉiu'j zorg'o'j — ho, vi fripon'o, sagac'e vi sci'is aranĝ'i ... Ne, ne, neni'o'n replik'u, eĉ ne pep'u prefer'e! Mi kompren'as vi'n ja tut'e bon'e, ne neces'as i'o'n ajn klar'ig'i.
En'tut'e, Jozefo — plej konven'as nur'nur'e mut'i last'a'temp'e. Mal'bon'a'j cirkonstanc'o'j form'iĝ'as, Jozefo. Sci'u, est'as danĝer'e eĉ en si'a propr'a dom'o laŭt'parol'i. La mur'o'j est'as aŭd'i'pov'a'j, iu'n ajn oni dev'as suspekt'i — ĉiu'j spion'as! Ja vi kon'as mi'n bon'e kaj sci'as do, ke mi ne kutim'as kav'e fraz'i — bon'kred'u, Jozefo, ĉio ĉe ni aĉ'iĝ'as nun'temp'e. Imag'u nur: la sklav'ar'o komenc'as ribel'i! Ĉu i'o'n tia'n oni aŭd'is iam ajn? Kio'n ili postul'as ver'dir'e? Ili est'as ja nur'nur'a'j barbar'o'j divers'gent'a'j, mal'kler'a'j mis'gener'it'o'j mal'pur'sang'a'j, plej'part'e negr'o'j — kaj tiu'j ebl'e em'as egal'rajt'i kun ni egiptoj! Kia sen'hont'o — ja dir'u! La sklav'ar'o viv'ten'iĝ'as ja je kost'o'pag'o de la ŝtat'o! Se la ŝtat'o ne ig'us ili'n labor'i kontraŭ nutr'aĵ'o'j kaj loĝ'ad'o, ili mort'aĉ'us kvazaŭ brut'ar'o sen'furaĝ'a — ĉu mi ne prav'as? Sed tio'n ili ne agnosk'as, ribel'i ili em'as! Nun imag'u, en kia situaci'o trov'iĝ'as mi kiel ĉef'o de la faraon'a korp'o'gvardi'o! Mi respond'ec'as ja pri ĝeneral'a trankvil'o. Ĉiu'n eĉ plej et'a'n event'o'n oni imput'os debet'e al mi'a kont'o. Vi ne kred'us, Jozefo, kiom da laŭ'dir'a'j amik'o'j embusk'as por uzurp'i mi'a'n posten'o'n. Ne'envi'ind'a situaci'o ... Jes, tiel stat'as la afer'o'j ĝeneral'e en ni'a soci'o: post ĉiu angul'o gvat'as kelk'iu por kver'met'i pied'o'n al funkci'ul'o pli alt'a posten'ant'a — kie'n perd'iĝ'is ni'a moral'o, kiel mis'iĝ'is la iam'a solidar'ec'o de ni'a reg'ant'a klas'o! Kompren'u, Jozefo, ke ĉio ĉi ekstrem'e nervoz'ig'as mi'n, eĉ kviet'e dorm'i mi ne plu kapabl'as. Jam ĝis'kol'e mi sat'as de tia deĵor'ad'o, se mi dev'as tiel pen'e re'ten'ad'i mi'a'n ofic'o'n. Iam-tiam mi eĉ mem demand'as, ĉu tio pen'valor'as. Tamen kio'n mi far'u? En mi'a aĝ'o oni ne pov'as ja ek'i i'o'n nov'a'n. Ceter'e kio'n mi komenc'u? Antaŭ'ne'long'e mi sent'is mi'n jam tiel deprim'it'a, tiel sen'esper'a, ke mi ek'pens'is eĉ man'labor'i — imag'u nur, kia frenez'a ide'o! — sed ĉu mi en'tut'e rajt'as tio'n? Ja mi'a nobel'a de'ven'o pre'destin'as mi'n por alt'rang'a deĵor'ad'o, ĉu? La burokrat'a aparat'o en'glut'is mi'n kaj ne plu ebl'as liber'iĝ'i ... Tamen sufiĉ'e jam da tiu van'a lament'ad'o! Mi invit'is vi'n ne por plend'i pri mi'a'j mal'facil'aĵ'o'j. Ceter'e, ĉu vi sci'as, pro kio mi al'ven'ig'is vi'n? Vi apenaŭ diven'us.
Ebl'e vi konjekt'as, ke mi intenc'as riproĉ'i vi'n pro vi'a kondut'o al mi'a edz'in'o? Neniel, Jozefo, absolut'e ne! Por mi person'e indiferent'as, kio okaz'is inter vi du, tio las'as mi'n neglekt'a, pri tio mi tut'e mal'zorg'as ... Atend'u, mi'a kar'a, neni'o'n kontraŭ'dir'u — mi ne em'as pri'babil'ad'i tiu'n ted'a'n afer'o'n. Ĉu vi opini'as, ke mi tiam kred'is ŝi'a'n blag'o'n? Kamarad'o, unu'a'vid'e mi mal'kaŝ'is ŝi'a'n naiv'a'n artifik'o'n! Mi tre bon'e sci'as, ke la kokr'ad'o'n iniciat'is ne vi, sed ŝi mem. Ŝi'a'n karakter'o'n mi kon'as tiel perfekt'e, ke ĉia klar'ig'ad'o super'flu'as. Sci'u, Jozefo, vir'in'o'n oni ver'e ek'kon'as nur edz'in'ig'int'e ŝi'n. Kaj tiu mi'a est'as ja apart'a mal'virt'ul'in'o:
Kvazaŭ ia strang'a mani'o est'as ĉe ŝi. Ekstrem'e ordon'em'a ŝi est'as, ĉio'n ŝi vol'us aks'ig'i ĉirkaŭ si, ĉiam ŝi streb'as al'tir'ad'i atent'o'n al si'a ekstravaganc'a mem'o. Kun iu ajn nov'a vir'o ŝi pret'as flirt'i, provok'ant'e li'a'n flat'ad'o'n. Sed mi bon'e sci'as, ke tio'n ŝi far'as precip'e por ĵaluz'ig'i mi'n kaj demonstr'i, kiel sopir'at'a ŝi est'as. Jes ja, ŝi'a frivol'a si'n'ten'o koler'ig'as mi'n, sed ali'kaŭz'e ol ŝi konjekt'as: ŝi'a defi'a kondut'o kaŭz'as mal'bon'a'n sang'o'n en ni'a honor'a soci'o — jen kio ĝen'as mi'n! Per rab'okul'o'j mi dev'as gard'i mi'a'n bon'fam'o'n, vi kompren'as, Jozefo, ĉu? Cert'e vi kompren'as, ĉar vi est'as ekster'ordinar'e saĝ'a.
Sed ĝust'e tial vi ankaŭ ŝi'n dev'is kompren'i! Sci'u, ŝi ating'is jam la aĝ'o'n, kiam la vir'in'o'j em'as am'ind'um'i jun'ul'o'j'n. Tiam ne'mir'ind'e, ke ŝi persist'is kun'pek'ig'i vi'n, tio est'as tut'e laŭ'natur'a. Sed vi, naiv'a virg'ul'o obstin'e pudor'a, anstataŭ kompren'i tio'n kaj volont'e kontent'ig'i ŝi'n, kiel dec'us al obe'em'a sklav'o — vi prefer'is rifuz'i! Kio mis'ord'iĝ'is en vi'a cerb'uj'o? Se vi est'us plen'um'int'a ŝi'a'n avid'o'n, ĉio procez'us tut'e kaŝ'it'e kaj sen'skandal'e. Damn'o kun vi! Kial vi, je Amono, ne konfidenc'is al mi mem la tut'a'n afer'o'n? Ĉio pov'is est'i sen'problem'a. Ĉu vi ebl'e konjekt'as mi'n ĵaluz'em'a? Eĉ neniel! Ceter'e ne supoz'u, ke amor'ad'o kun mi'a seks'mien'a edz'in'o est'as io delic'a — neniel! Ŝi nur ŝajn'ig'as si'n pasi'ul'in'o — en la ge'edz'a lit'o ŝi neni'ig'as ĉiu'j'n iluzi'o'j'n; absolut'e sen'pasi'a ŝi est'as, apati'a, pasiv'a — oni pov'us ĉe ŝi mal'varm'um'i, tiel ŝi frid'as. Imag'u nur, ke eĉ mi mem neniam sukces'is ard'ig'i ŝi'n. — ĉu vi kred'as? Do, neni'o'n vi hav'as por bedaŭr'i.
Sci'u, Jozefo: edz'in'o'n oni ten'as nur por reprezent'i kaj iam-tiam por gener'i id'o'j'n. Por ĝu'i seks'delic'o'n oni ir'u en mal'ĉast'ej'o'n, el inter publik'ul'in'o'j vi pov'as elekt'i laŭ'gust'e kaj laŭ moment'a humor'o. Se mi mem ek'em'as diboĉ'e seks'petol'i, ĉiam mi elekt'as nigr'a'haŭt'ul'in'o'n. Jes, Jozefo, nepr'e mi rekomend'as al vi negr'in'o'j'n! Perfekt'a'n figur'o'n ili hav'as, elast'a'n brust'o'n, long'a'j'n krur'o'j'n kaj mal'ben'ind'e lert'a'j'n man'o'j'n. Grandioz'a'j amor'ant'in'o'j ili est'as, special'e eduk'it'a'j por la publik'ul'in'a meti'o; neni'o'n ajn vi bezon'as far'i, ĉio'n aranĝ'as ili mem laŭ vari'a'j manier'o'j, cert'e vi ne enu'os — fid'u mi'a'n konsil'o'n, pri erotik'o mi est'as fam'a ekspert'o! Sed ver'dir'e — kial mi lecion'as? Ja mi ne ven'ig'is vi'n por instru'i vi'n pri seks'um'ad'o. Nur preter'pas'e mi menci'is, por ke vi sci'u, ke mi absolut'e ne hav'as skrupul'o'j'n nek ebl'e antaŭ'juĝ'o'j'n ras'ism'a'j'n. Ceter'e vi mem pov'as tio'n pri'juĝ'i propr'a'spert'e. Ankaŭ vi est'as ja barbar'o, kaj malgraŭ'e mi al'las'is vi'n en mi'a'n dom'o'n. Eĉ ne'bagatel'a'n mon'sum'o'n mi ne domaĝ'is por akir'i vi'n; ind'as eĉ dub'i, ĉu vi respektiv'e estim'as tio'n. Ĉiam mi cel'is nur'nur'e vi'a'n bon'fart'o'n, tio'n vi dev'as al mi kred'i. Neniam — mi emfaz'as — neniam mi iel ajn malic'em'is kontraŭ vi.
Mem'kompren'ebl'e, la konsekvenc'o'n kiu'n mi rezult'ig'is el la tiam'a skandal'o kun mi'a edz'in'o, tiu'n vi ne rajt'as konsider'i mal'just'a.
Jes ja, kulp'iĝ'int'a est'as ŝi — sed tio'n mi ne pov'is publik'e agnosk'i! Kompren'u ja: ĉu ind'is, ke oni fingr'o'montr'ad'u mi'n kiel kokr'it'o'n, ke mi'a'n honest'a'n nom'o'n oni kot'e'n'tir'u? Tio kompromit'as ne nur mi'n mem, sed sam'tiel la tut'a'n nobel'soci'o'n — pro ti'aĵ'o oni neniam pardon'us mi'n! Kaj se jam mi'a histeri'a edz'in'aĉ'o vek'is tia'n bru'eg'o'n, kio'n mi est'is far'ont'a? Ĉiam oni adapt'u si'n laŭ cirkonstanc'o'j, jen la esenc'a princip'o de inteligent'ec'o. Histori'a'j'n fakt'o'j'n ĉiam akomod'as talent'o'hav'a'j individu'o'j laŭ si'a bezon'o. Memor'u, mi'a kar'a: ĉio est'as ali'a ol oni oficial'e asert'as; se oni ĉiam dev'us mal'kaŝ'i ver'a'n stat'o'n de l’ afer'o'j, oni ne kapabl'us reg'i.
Sed sufiĉ'e jam, Jozefo — vi ad'e dev'ig'as mi'n parol'turn'i ĉirkaŭ la ĉef'a kaŭz'o de vi'a jen'a ĉe'est'o! Supoz'ebl'e vi agnosk'as, ke post la skandal'oz'a event'o vi ne pov'as plu rest'i en mi'a famili'a dom'o. Dum tiu'j du jar'o'j de vi'a for'est'o oni forges'et'is la afer'o'n, sed se vi de'nov'e aper'us en vi'a antaŭ'a posten'o, tuj ek'furioz'us inund'o da kalumni'o'j kaj klaĉ'o'j — vi sci'as ja, kiel malic'a'j oni est'as! Krom tio, mi'a edz'in'o eg'e mal'am'as vi'n, kio'n vi ceter'e dev'as kompren'i: est'as unu'nur'a vi, kiu pov'us iam mal'kaŝ'i, kiel ĉio efektiv'e okaz'is — kaj tio'n ŝi nepr'e dev'as mal'ebl'ig'i. Tut'cert'e ŝi prov'us pli-mal'pli baldaŭ sen'ig'i si'n de vi, supoz'ebl'e eĉ per ne tre delikat'a manier'o — vi kompren'as. Taŭg'a'j rimed'o'j est'as ja kiam ajn ĉe'man'e en ni'a soci'o.
Kiel do ni aranĝ'u pri vi? Mi ekzempl'e pov'us ten'i vi'n en dum'viv'a arest'o, por ŝirm'i vi'n kontraŭ ŝi'a'j insid'o'j — sed tio mal'harmoni'as al mi'a sent'em'a natur'o, eĉ sen konsider'i tio'n sufiĉ'e mult'e'kost'a. Ankaŭ mi pov'us simpl'e vend'i vi'n. Fin'fin'e vi est'as mi'a sklav'o, sekv'e tia negoc'o est'us tut'e ordinar'a afer'o komerc'a: kiel var'o'n mi aĉet'is vi'n kaj kiel var'o'n mi rajt'as vi'n ankaŭ vend'i. Ebl'e eĉ profit'i mi pov'us, ĉar nun'temp'e merkat'a demand'o pri inteligent'a'j sklav'o'j mult'obl'e super'as la ofert'o'n. Kred'ebl'e est'as nur mal'daŭr'a mod'o, tamen des pli bon'e el'uz'ebl'a.
Sed — ĉu vi opini'as, ke vi'n mi kapabl'us konduk'ig'i al foir'o kvazaŭ brut'aĉ'o'n? Neniam, Jozefo, neniam: Vi'n mi dev'as util'ig'i pli prudent'e. Sci'u, Jozefo: mi donac'os vi'n! Jes, mi donac'os — Kaj ĉu vi em'as diven'prov'i, al kiu? Vi ne diven'us, kamarad'o ... Al ni'a Plej Seren'a Faraon'a Moŝt'o mem mi donac'os vi'n! Mem'kompren'e sen pretend'i i'a'n ajn rekompenc'o'n. Mi'a'n de'natur'a'n grand'anim'ec'o'n vi kon'as ja, ĉar vi mem sufiĉ'e spert'is ĝi'n. Neniam oni avar'u, precip'e en rilat'o al la estr'o'j. Ceter'e mi en'kalkul'as, ke ni'a afabl'a suveren'o degn'os vid'ig'i si'a'n bon'vol'a'n favor'o'n al mi'a neniel'signif'a person'o per taŭg'a manier'o laŭ si'a plej saĝ'a bon'trov'o.
Ni'a super'ul'o eĉ jam sci'as pri vi, Jozefo — vi mir'as, ĉu? Probabl'e iu stult'ul'o el'babil'aĉ'is ĉe la kort'eg'o, ke mi posed'as lert'a'n sonĝ'aŭgur'ist'o'n — kaj laŭ'dir'e ĝust'e tia'n la Di'ec'a Faraon'o nun urĝ'e bezon'as. Interes'a hazard'o, ĉu? Nu, plezur'u, Jozefo, plezur'u — ĉar eg'a feliĉ'o traf'is vi'n! — Sed mi vid'as, ke preskaŭ neni'o'n vi for'manĝ'is; ĉu la legom'o'n vi ne trov'as bon'gust'a? Ne, ne, jam las'u — nun vi ne plu hav'as temp'o'n por festen'i. Mi est'as jam antaŭ'anonc'it'a ĉe la Faraon'a Moŝt'o. Mi don'os al vi tiu'cel'e iu'n el'uz'it'a'n vest'o'n el mi'a garderobo; post'e vi re'pag'os. Du mi'a'j gvardi'an'o'j akompan'os vi'n ĝis la imperi'estr'a palac'o.
Kaj nun jam rapid'u, amik'o! Mi dezir'as al vi sukces'o'n en vi'a nov'a posten'o. Kaj taŭg'a'okaz'e ne forges'u al la Plej Seren'a Faraon'o emfaz'i, ke est'is mi, kiu mal'kovr'is vi'a'n ekster'ordinar'a'n talent'o'n kaj eĉ tia'grad'e evolu'ig'is ĝi'n, ke ĝi pov'as util'i al la prosper'o de la tut'a imperi'o. Di'ec'a ni'a faraon'o, la Plej Super'a Estr'o de l’ vast'e vast'a mond'o viv'u por'etern'e kaj daŭr'e bon'fart'u ankaŭ post'mort'e! —
Aĥ, kiom da diplomat'a inĝeni'o oni dev'as disip'i por montr'i si'n lojal'a kort'eg'an'o ...
... kaj la faraon'o dir'is al Jozefo: mi est'as faraon'o, sed sen vi'a ordon'o neni'u lev'os si'a'n man'o'n aŭ si'a'n pied'o'n en la tut'a egipta land'o.
Kaj la faraon'o don'is al Jozefo la nom'o'n Cafnatpanaeh, kaj kiel edz'in'o'n li don'is al li Asnaton, fil'in'o'n de pastr'o el On. Kaj Jozefo komenc'is vetur'ad'o'n tra la egipta land'o.
Genez'o, XLI, 44-45
(En traduk'o de Zamenhof:
Kaj Faraon'o dir'is al Jozef: Mi est'as Faraon'o; sed sen vi'a ordon'o neni'u lev'os si'a'n man'o'n aŭ si'a'n pied'o'n en la tut'a Egipta land'o. Kaj Faraon'o don'is al Jozef la nom'o'n Cafnat-Paneaĥ, kaj li don'is al li kiel edz'in'o'n Asnaton, fil'in'o'n de Pot'i-Fer'a, pastr'o el On. Kaj Jozef komenc'is vetur'ad'o'n tra la Egipta land'o.)
Kanajl'a mis'ord'o! Jam de'nov'e la tag'manĝ'o ne pret'as ĝust'a'temp'e! De'nov'e ni atend'u ĝis oni bon'vol'os el'don'i la mizer'a'n vor'pec'o'n. Kiom da prokrast'o'j! Re'e kaj re'e tio ripet'iĝ'as, de tag'o al tag'o. Mi'a'memor'e, neniam est'ad'is tia mal'ord'o en distribu'ad'o de soldat'manĝ'aĵ'o'j, kiel last'a'temp'e — kaj mult'e mi memor'as, tio'n kred'u ... Ja kelk'dek jar'o'j'n mi jam deĵor'as en la korp'o'gvardi'o de ni'a Plej Seren'a Faraon'a Moŝt'o, mi mem eĉ ne plu kalkul'as. Simpl'e de mi'a jun'aĝ'o — ĝust'a'dir'e ek'de tiu tag'o, kiam la patr'in'o al'konduk'is mi'n al la serĝent'o kaj dir'is, jen tiu'n knab'aĉ'o'n far'is al mi unu el vi'a'j ul'o'j, kiu'n mi de'post tiam ne sukces'is re'trov'i, do pren'u la bub'o'n kaj viv'ten'u, mi ne plu kapabl'as, sed ankaŭ ne vol'as, ke li labor'eg'u kiel mizer'a sklav'aĉ'o! Jes, tiel dir'is mi'a afabl'a pa'nj'o ... La gvardi'o do eduk'is mi'n kaj trejn'is. Jes, bon'e eduk'is kaj hard'e trejn'is. Kiom da jar'o'j for'pas'is de'post tiu temp'o! Hodiaŭ mi est'as jam ver'ver'a veteran'o, merit'o'riĉ'a kaj de ĉiu'j kun'ul'o'j respekt'at'a. Tamen nur mal'mult'a'j el mi'a taĉment'o ankoraŭ memor'as, ke est'is mi, kiu tiam'e antaŭ jar'o'j vip'o'pun'is Jozefon la Hebre'o'n. Ĉu vi ne kred'as — fakt'e! Mem'kompren'e, est'is por mi apart'a honor'ig'o, mult'a'j kamarad'o'j envi'is mi'n pro tio. Sci'u, mi tiam est'is la plej fort'statur'a knab'eg'o el la tut'a gvardi'o — do, kiam ek'est'is tiu tumult'o ĉirkaŭ Jozefo, la ĉef'a gvardi'estr'o Potifar al'ven'ig'is mi'n kaj ordon'is, ke mi vip'regal'u la mal'ĉast'a'n jud'o'n.
Nu, mi plen'um'is la task'o'n perfekt'e, kun ekstr'a emfaz'o. La ĉef'estr'o tre kontent'is kaj rekompenc'is mi'n tiam per du'obl'a krom'porci'o de viand'o je vesper'manĝ'o; mi'a'j koleg'o'j furioz'is de envi'o, kompren'ebl'e ... Ho, jes, memor'ind'a, feliĉ'a tag'o por mi. Apenaŭ ja por Jozefo — sed kiom koncern'is mi'n Jozefo, kiom koncern'is mi'n li'a kulp'iĝ'o kaj sam'tiel la obskur'a'j negoc'aĉ'o'j en la famili'o de Potifar en'tut'e? Ceter'e, mi pov'as cert'ig'i vi'n, ke la jud'aĉ'o est'is tiu'kaz'e sen'kulp'a kiel ŝaf'o, tio'n mi ek'kon'is unu'a'vid'e. Mi'n neni'u kapabl'as tromp'i, sufiĉ'is nur rigard'et'i la mien'o'n de tiu fripon'a par'o, kaj tuj mi sci'is kiel stat'as la afer'o. Potifarino est'as ja de'ĉiam'e fam'kon'at'a mal'ĉast'ul'in'o, kiu neniam evit'is okaz'o'n por provok'i vir'seks'ul'o'j'n per si'a incit'a si'n'ten'o — kaj cert'e est'is ŝi, kiu kaŭz'is la tut'a'n skandal'o'n. Tio est'is mi'a unu'a ek'pens'o kaj cert'e mi ne erar'is.
Sed mi est'as profesi'ul'o, ĉu ne ver'e? En la gvardi'o oni viv'ten'as ni'n ne por pens'i, sed por bat'i. Se sinjor'o ordon'as vip'i, tiam oni vip'u plen'fort'e, sen demand'i pri la kial'o'j. Pens'i lic'as al estr'ul'o'j, ni'a task'o est'as deĵor'i. Pri ĉio respond'ec'as la estr'o'j, kaj tiu'j ĉiam prav'as, ĉar por prav'i oni ja far'iĝ'as estr'o, ĉu ne? ... Ceter'e bat'regal'o'n la hebre'o tamen merit'is, ĉar li kondut'is kiel stult'ul'o. Ĉu dec'as rifuz'i amor'propon'o'n de tia vir'in'o? Se est'int'us mi, kiu'n Potifarino incit'e provok'is, mi jam sci'us kia'manier'e pri'trakt'i ŝi'n: sen'hezit'e mi seks'um'us ŝi'n kaj fin'far'it'e. Tut'e mi mal'zorg'us, ĉu ŝi est'as nobel'ul'in'o, ĉu ordinar'a ĉies'ul'in'o. In'o kiel in'o, pri seks'aĵ'o'j ĉiu'j ili egal'as. Kaj vir'o, kiu tio'n ne kompren'as, est'as aŭ nepr'a stult'ul'o aŭ nenio'n'kapabl'a impotent'ul'o. Mi'a'flank'e, neniam mi evit'is okaz'o'n kun'kuŝ'ig'i iu'n ajn vir'in'o'n, se mi trov'is ŝi'n seks'plezur'ind'a.
Sci'u, mi ĝeneral'e mal'ŝat'as la tiel nom'at'a'j'n virt'ul'o'j'n. Okul'frap'e ili manifest'as si'a'j'n ĉast'ec'o'n, anim'pur'ec'o'n, mal'pretend'em'o'n kaj martir'em'o'n — ĉu mi sci'as kio'n ankoraŭ! Sed ĉio ĉi est'as ja kontraŭ'natur'a, ĉu? La vulgar'a popol'aĉ'o dev'as evit'i tia'j'n rafin'aĵ'o'j'n. Jes ja, la nobel'ul'o'j bon'ŝanc'as daŭr'ig'i si'a'n viv'ad'o'n ankoraŭ post'mort'e en luks'a'j sarkofag'o'j kaj pomp'e mebl'it'a'j tomb'o'ĉambr'o'j, kie ili'a'j mumi'o'j kuŝ'as balzamit'a'j kaj proviz'it'a'j de ĉia'spec'a'j viv'bezon'aĵ'o'j, ili ĉiam ekzist'os plu — sed niulo? Niulo fin'os si'a'n mizer'plen'a'n viv'aĉ'o'n ie en sterk'ej'o, kie oni sen'ceremoni'e en'ter'ig'os li'n kvazaŭ fav'a'n hund'o'kadavr'o'n aŭ simpl'e for'las'os en dezert'o kiel vor'ot'aĵ'o'n por sovaĝ'best'o'j. Do kia asket'em'o dum'viv'e? Kia'j fast'o'j? Ĉio'n ebl'a'n mi dev'as el'ĝu'i nur nun, ĉi temp'e, antaŭ'mort'e, ĉu vi kompren'as? Mi sur'kraĉ'is i'a'j'n ideal'o'j'n, moral'o'n, honor'o'j'n, tio est'as nur mal'real'a'j ec'o'j el'pens'it'a'j por tromp'i tro'kred'em'a'j'n mal'saĝ'ul'o'j'n. Real'a'n fakt'o'n mi bezon'as, nepr'o'n, pruv'atest'a'n, palp'ebl'a'n fakt'o'n! Kaj ĉu vi sci'as, kio est'as? Plen'a manĝ'uj'o, sci'u — jen tiu plej real'a, ne'disput'ebl'a fakt'o, kiu'n mi agnosk'as! Neni'o'n ali'a'n mi bezon'as, je ĉio ali'a mi fajf'as.
Nun, dank’ al ni'a Plej Saĝ'a Super'ul'o, ni ĉiam hav'as plen'a'n uj'o'n, eĉ kiam ĉie ali'land'e oni laŭ'dir'e tre sufer'as, ja ebl'e eĉ amas'e mort'ad'as de mal'sat'eg'o. Nu jes, kaŭz'as tio'n la mal'fekund'ec'o, kiu jam de'post kelk'a'j sen'pluv'a'j jar'o'j traf'is la tut'a'n mond'o'n laŭ'dir'e. Ja por mi mal'grav'as, se iu'j barbar'a'j gent'o'j el'mort'aĉ'os — precip'e, ke ni egiptoj, ne mal'sat'as.
Kaj vid'u, ĉio'n oni mis'uz'as por tromp'e propagand'i! Trov'iĝ'is nom'e mal'sprit'ul'o'j asert'ant'a'j, ke pri ni'a nun'a bon'fart'o merit'as ĝust'e tiu hebre'a ul'o Jozefo, laŭ'dir'e, ĉar li konstru'ig'is la grand'eg'a'j'n gren'ej'o'j'n kaj ordon'is amas'ig'i nutr'aĵ'o'j'n dum la antaŭ'a'j jar'o'j, kiam ĉio abund'is — ba, kia stult'a parol'o! Se ni'a Di'ec'a Faraon'o ne sonĝ'int'us pri tiu'j bov'in'o'j gras'a'j kaj mal'gras'a'j, ĉu Jozefo pov'us antaŭ'sci'i la okaz'ont'aĵ'o'j'n? Nu vid'u, kiu do merit'as pri ni'a bon'fart'o? Klar'ig'i signif'o'n de tia lum'evident'a sonĝ'o sci'pov'as ja kiu ajn, sed profet'e sonĝ'i pov'as nur elekt'it'o'j de di'o'j, ĉu mi ne prav'as?
Ceter'e oni dev'as konstat'i, ke la sagac'a jud'o tre lert'e el'uz'is tiu'n faraon'a'n sonĝ'o'n por fond'i si'a'n envi'ind'a'n, abrupt'a'n karier'o'n. Nun'temp'e li est'as, krom la reĝ'o, la plej potenc'a funkci'ul'o, kvazaŭ'a vic'faraon'o, kiu estr'as la tut'a'n Egipti'a'n regn'o'n kaj mastr'um'as ĉiu'j'n ŝtat'negoc'o'j'n. Dir'u mem: ĉu ind'as, ke tia sklav'de'ven'a barbar'o ig'u vetur'ig'ad'i si'n en reĝ'a ĉar'o tra la land'o? Kaj imag'u, oni eĉ frenez'e jubil'as al li renkont'e, tapiŝ'um'as li'a'n voj'o'n per flor'o'j kaj laŭr'o'branĉ'et'o'j kaj oraci'as li'n kiel sav'int'o'n! Ba, stult'ul'o'j — ĉu ili opini'as, ke li ag'as sen'profit'e? Vid'u, unu'sol'a vip'regal'o sufiĉ'is por el'kap'ig'i el li ĉiu'j'n modest'ec'o'n, ofer'em'o'n kaj ideal'o'j'n. Eĉ si'a'n hebre'a'n de'ven'o'n li ne'is, akcept'int'e nov'a'n nom'o'n egipt'lingv'a'n, kiu'n egal'e neni'u memor'ten'as. Ankaŭ si'a'n pudor'o'n li venk'is, edz'in'ig'is pastr'a'n fil'in'o'n kaj nask'ig'is du bub'o'j'n. Ba, sklav'o nobel'iĝ'is — ne'kred'ebl'a idiot'aĵ'o! Mem'kompren'e, la al'simil'ig'o de li'a viv'manier'o al egiptaj mor'o'j est'is nur ruz'a, profit'cel'a kvazaŭ'o. Propr'a'konsci'e li ĉiam rest'as barbar'a fremd'land'an'o, kiu ne pov'as venk'i si'a'n sklav'ec'a'n inklin'o'n al la primitiv'a gent'o. Ĉu vi ne kred'as? Kial do li kelk'foj'e send'is per'e de si'a vagabond'a frat'ar'o tia'n amas'eg'o'n da nutr'aĵ'o'j el la ŝtat'a proviz'ej'o en la Kanaan'an land'o'n, ja eĉ sen'pag'e! Ĉu tio ne est'is evident'a mis'uz'o de ofic'pov'o? Sed tio ŝajn'is al li ankoraŭ ne'sufiĉ'e! Por li ne sufiĉ'is, ke li mem bon'fart'as kvazaŭ pork'o en sekal'ej'o — li dev'is eĉ al'migr'ig'i si'a'n tut'a'n famili'o'n! Kaj ĉu vi sci'as, kiom'nombr'a est'as tia jud'a famili'o? Est'is ne nur li'a patr'o kaj la dek unu frat'o'j, sed al'don'e ankaŭ bo'frat'in'o'j, ge'kuz'o'j, bo'fil'in'o'j, ge'nev'o'j kaj ne'kalkul'ebl'a ge'nep'ar'o. Kiam ĉiu'j ĉi en si'a'j bizar'a'j kostum'o'j en'marŝ'is ni'a'n urb'o'n kun kelk'a'j vetur'il'o'j ŝarĝ'it'a'j per ĉia'spec'a fatras'o, ili aspekt'is kiel trup'o de histrion'o'j kaj rid'ind'a'j ŝerc'afekt'ul'o'j. Tia tumult'o ek'est'is, ke ni dev'is du'obl'ig'i patrol'o'j'n por ten'i ord'o'n. Kaj nun ili ĉiu'j rest'ad'as ĉi tie, en ni'a region'o, tiu'j fi'a'j el'migr'int'o'j, kiu'j sen'brid'e nask'produkt'iĝ'as kvazaŭ rat'o'j. Kaj tiu'n ĉi hom'amas'o'n ni nutr'u je ŝtat'a'j el'spez'o'j. Nur atend'u, post kelk'a'j jar'o'j ili for'manĝ'eg'os ĉio'n kvazaŭ lokust'o'j kaj fin'e en'glut'os eĉ ni'n mem. Mal'ben'a kanajl'ar'o! Kaj ĉio'n ĉi kulp'as tiu damn'it'a Jozefo. Oficial'e ja oni sci'ig'is, ke li'a'n parenc'ar'o'n invit'is la Super'ul'o mem, sed kiu ankoraŭ kred'as oficial'a'j'n sci'ig'o'j'n? Ĉiam la afer'o'j stat'as aliel, ol la estr'ul'o'j asert'as. Cert'e est'is rezult'o de intrig'o'j far Jozefo. Ho, mi mal'ŝat'eg'as li'n! Se mi ĉio'n ĉi antaŭ'sci'int'us, tiam la bat'memor'ig'o est'us ankoraŭ mult'e pli efik'a ... Ĉu li ebl'e ankoraŭ re'memor'as, kiel li muĝ'is kaj ĝem'blek'is tiam batat'e? Ver'dir'e, tiu'n event'o'n li dev'us mi'a'favor'e forges'i — ali'e li pov'us mi'n ne tre agrabl'e rekompenc'i ... Tamen, ĉu mi est'as riproĉ'ind'a? Mi nur obe'is ordon'o'n. Ja ĉiam mi deĵor'is konscienc'e, serv'ant'e al kia ajn reĝim'o. Respond'ec'as mi'a ĉef'estr'o, mi nur praktik'as mi'a'n profesi'o'n. Cert'e, tiel est'as prav'e: est'as Potifar, kiu respond'ec'as! Kaj se Jozefo ebl'e ordon'us, ke mi skurĝ'u Potifaron, volont'e mi far'us, kial ne? Hard'a disciplin'o est'as ja firm'a baz'o de hom'a kun'viv'ad'o, ĉu ne? Jes, jes — tiel stat'as la afer'o'j, tiel pas'as la viv'ad'o. Potenc'ul'o'j altern'as, unu mal'aper'as kaj ali'a supr'e'n'iĝ'as, pli'mal'pli fi'a ol tiu antaŭ'a. Tron'o'j detru'iĝ'as, superb'a'j urb'eg'o'j iĝ'as ruin'o'j, for'mort'as tut'a'j hom'gent'o'j, vast'a'j region'o'j kun flor'riĉ'a'j ĝarden'o'j ŝanĝ'iĝ'as je dezert'o'j ... Tamen unu'nur'aĵ'o ĉiam post'rest'as: est'as ni, gvardi'an'o'j, polic'an'o'j, soldat'o'j, milit'ist'o'j, arm'it'o'j, sold'ul'o'j, profesi'e ekzerc'it'a'j amas'murd'ist'o'j. Ĉio ali'a pere'os post'temp'e, ĉio est'os forges'it'a, ĉio ajn: la stult'a, sprit'mank'a ĉast'ec'o de Jozefo sam'kiel li'a post'a honor'ig'o, la venĝ'em'a mal'favor'o de Potifar kaj avid'ec'a volupt'em'o de li'a edz'in'o, kies nom'o'n oni eĉ ne plu re'memor'os — la grand'eg'a'j piramid'o'j de ĉio'potenc'a'j faraon'o'j dis'pec'iĝ'os, luks'a'j'n palac'o'j'n kaj bel'eg'a'j'n templ'o'j'n kaj kolos'a'j'n statu'o'j'n ŝut'kovr'os sabl'o'amas'o'j al'pel'at'a'j de orient'a vent'o — ĉio, ĉio ajn est'os foj'e pas'int'a, sol'e ni, batal'pret'a'j milit'ont'o'j, ni ĉio'n post'daŭr'os.
For'iĝ'u de la voj'o, mizer'a'j civil'ul'o'j, jen ni eminent'ul'ar'o de l’ mond'o marŝ'as per firm'a, sam'ritm'a paŝ'o, unu du, unu du — aŭd'u la ter'trem'ad'o'n — paŝ'as ni, la plej konvink'a potenc'o, ni, la por'etern'a arme'o mort'i'pret'e fidel'a al ia-ajn'a makabr'a ide'o! Ni, ni ĉio'n super'as, la tut'a'n Ter'o'n ni estr'as, vi ĉiu'j ali'a'j est'as nur sklav'o'j, kiu'j dev'as viv'ten'ad'i ni'n. Klin'iĝ'u antaŭ ni, pen'eg'e labor'u kaj se neces'e eĉ mort'aĉ'u pro mal'sat'o por ni'n sat'ig'i, ofer'donac'u vi'a'j'n fil'o'j'n — ĉar sci'u: la di'o'j etern'a'j, ĉio'pov'a'j, sen'kompat'a'j kaj sang'avid'a'j — est'as ni! ....
Jes, hom'id'o'j, tiel est'as. Ĉu vi jam kompren'as, kio'n signif'as est'i brav'a gvardi'an'o? La soldat'ec'o est'as la plej privilegi'a meti'o kun garanti'it'a'j bon'fart'o, honor'o kaj glor'o, ĉiam kaj ĉie. Eĉ ni'a'n funebr'o'n oni aranĝ'os je ŝtat'a el'spez'o ... Kiel bagatel'a est'as tiu banal'a aventur'o de ia Jozefo kompar'e al ni'a histori'a pre'destin'o! Ho, bon'e, tre bon'e decid'is mi'a povr'a patr'in'o ... Ek'de tiu tag'o mi ne re'vid'is ŝi'n. Eĉ ŝi'a'n vizaĝ'o'n mi jam apenaŭ kapabl'as re'memor'i. Ebl'e afabl'a ŝi est'is. Cert'e ŝi ne plu viv'as hodiaŭ. Di'o'j sci'as, kiam kaj kiel ŝi mort'is ... Sed mil'tondr'e — oni jam ek'is distribu'i la manĝ'aĵ'o'j'n! Kaj mi idiot'o jen sen'util'e medit'aĉ'as — — He, kamarad'o'j, las'u mi'n tra'pas'i, ne kubut'um'u! Vak'ig'u por mi spac'o'n, kanajl'o'j — merit'o'hav'a veteran'o est'as prefer'end'a, ĉu vi ne sci'as tio'n?! Damn'e, mi rajt'as ja ricev'i mi'a'n manĝ'aĵ'o'n — he, vi tie, tuj'e el'don'u al mi mi'a'n tag'manĝ'o'n, ali'e mi plend'os rekt'e ĉe Jozefo, la Hebre'o! Ne rid'aĉ'u, stult'ul'o'j — ĉu vi ne sci'as, ke li est'as mi'a intim'a kon'at'o?! — — Do ĉes'u jam — jen kio'n vi far'as, idiot'o'j, vi fal'ig'is mi'n!!
Ne pied'bat'u mi'n, kamarad'o'j — ĉu vi ne vid'as, jen ja hom'o kuŝ'as sur'ter'e — ĉu vi ebl'e tret'mort'ig'os mi'n pro maĉ'pec'o da aĉ'a vor'aĵ'o?! Kvazaŭ ar'o de furioz'iĝ'int'a'j ĉeval'o'j vi kur'eg'as trans'e — merd'e, kondut'u ja kiel hom'o'j, bastard'o'j mis'gener'it'a'j — aaaŭ! mi'a torak'o krev'as — help'u mi'n star'iĝ'i, pro ĉiu'j di'o'j — mizerikord'u, ne las'u mi'n ĉi tie mort'aĉ'i — ĉu vi frene ... hooo!! —
La el'don'ist'o pet'as pardon'o'n koncern'e la ne'ordinar'a'n fenomen'o'n: jen'a libr'o ver'dir'e ne fin'iĝ'as, sed simpl'e ĉes'as. Kred'ebl'e la el'dir'aĵ'o de la brav'a gvardi'an'o est'is ial inter'romp'it'a. Diven'prov'i la kaŭz'o'n pov'us rezult'ig'i nur hipotez'o'n, kio'n ni prefer'e evit'u. Des pli strikt'e la el'don'ant'o rifuz'as eventual'a'n ek'pens'o'n komplet'ig'i la verk'o'n per laŭ'liber'a fikci'aĵ'o, ĉar tia sen'respond'ec'a inter'ven'o konsider'ind'e minac'us la histori'o-scienc'a'n valor'o'n de la jen'e lanĉ'it'a'j dokument'o'j. Ceter'e atent'em'a leg'int'o cert'e jam amas'ig'is sufiĉ'e da fakt'o'j, kiu'j al li permes'as form'i prav'a'n imag'o'n pri la antaŭ'long'a okaz'int'aĵ'o, kiu ĝis nun est'is kovr'it'a per vual'o de nur'a'j konjekt'o'j kaj supoz'o'j.
Publik'ig'ant'e la aŭtentik'aĵ'o'j'n ni intenc'is pruv'e demonstr'i, ke efektiv'e ĉio okaz'ad'as aliel, ol oni oficial'e asert'as. Por rivel'i net'a'n ver'o'n neces'as kribr'i la respektiv'a'j'n fakt'o'j'n. Jen kio'n ni cel'is. Ĉu ni sukces'is, tio'n bon'vol'e pri'juĝ'u la afabl'a leg'int'o.
Valda Vinař nask'iĝ'is la 31-an de maj'o 1918 en la hungar'a urb'o Kaposvár. Li'a'j ge'patr'o'j est'is ĉeĥ'o'j kaj nur dum'vojaĝ'a hazard'o kaŭz'is, ke li en'spir'is la unu'a'n aer'glut'o'n en tiu ĉi lok'o. Post baldaŭ'a mort'o de li'a patr'o, la patr'in'o de la jun'a Vladimir nur mal'facil'e viv'ten'is si'n kaj si'a'n fil'o'n, sed tamen li pov'is frekvent'i gimnazi'o'n en Prah'a, kiu'n li fin'is per abiturient'a ekzamen'o en la j. 1937.
Jam ek'de student'a'j jar'o'j dat'iĝ'as li'a'j unu'a'j prov'o'j aŭtor'a'j kaj teatr'a'j. Li grup'ig'is kelk'a'j'n ge'jun'ul'o'j'n, kiu'j sub la nom'o “La tag'o” komenc'is lud'i sur la “mal'grand'a scen'ej'o” en la strat'o Smečky en Prah'a. V. Vinař mem skrib'is por la aktor'a grup'o teatr'a'j'n tekst'o'j'n, sprit'e kritik'a'j'n unu'akt'a'j'n aktual'aĵ'o'j'n kaj ŝerc'a'j'n vers'aĵ'o'j'n. Li mem ankaŭ aktor'is kaj sub li'a kapabl'a reĝisor'ad'o komenc'is tiam kelk'a'j el la nun'temp'e kon'at'a'j ĉeĥ'a'j ge'aktor'o'j.
V. Vinař post'e far'iĝ'is redaktor'o kaj kun'labor'ant'o de la ĉeĥ'a radi'o'el'send'ad'o. Post la du'a mond'milit'o li dediĉ'is si'n plen'e al teatr'a labor'o. Li est'is aktor'o, post'e reĝisor'o en teatr'o'j en Liber'ec, Plzeň kaj last'e en Cheb. Dum si'a'j labor'jar'o'j, jam kiel reĝisor'o, li sukces'e el'stud'is Film'art'a'n Akademi'o'n en Prah'a (Fam'u) kaj verk'is kelk'a'j'n ĉeĥ'lingv'a'j'n fak'libr'o'j'n pri film'a'j kaj filozofi'a'j tem'o'j.
V. Vinař esperant'ist'iĝ'is en la j. 1949. Post eĉ ne unu jar'o stud'ad'o li sukces'is ĉe la ekzamen'o'j de Ĉe-instru'ist'o kaj ĉe la ekzamen'o'j de tiam'a EAĈSR pri kapabl'o instru'i Esperant'o'n. Li tuj komenc'is traduk'ad'i el la ĉeĥ'a literatur'o kaj ankaŭ re'verk'i literatur'aĵ'o'j'n laŭ fremd'lingv'a'j motiv'o'j. En post'a'j jar'o'j matur'iĝ'is ankaŭ li'a origin'a Esperant'a verk'ad'o, kio'n pruv'is gajn'it'a'j premi'o'j en divers'a'j literatur'a'j konkurs'o'j. Krom proz'aĵ'o'j kaj poezi'aĵ'o'j li verk'is kelk'a'j'n unu'person'a'j'n dram'o'j'n, kiu'j est'is sukces'e prezent'it'a'j far ĉeĥ'a aktor'in'o Eva Seemannová. La plej sukces'a el tiu'j est'as “Ĉe'rand'e de l’ abism'o”, kiu'n E. Seemanová el'stud'is sub la reĝisor'a gvid'o de la aŭtor'o kaj mult'foj'e ĝi'n prezent'is en Ĉeĥ'o'slovaki'o, GDR kaj Nederlando en Esperant'o kaj ankaŭ ĉeĥ'lingv'e en Ĉeĥ'o'slovaki'o. La dram'o est'is traduk'it'a ankaŭ en la nederland'an lingv'o'n far René Kok.
Valda Vinař kiel verk'ist'o batal'is por la plej nobl'a'j hom'a'j ide'o'j, por toler'em'o, kompren'em'o kaj por pac'a kun'viv'ad'o. Li est'is ne nur bon'a esperant'ist'o, verk'ist'o kaj reĝisor'o, sed antaŭ ĉio bon'a hom'o kaj fervor'a batal'ant'o por pac'o. Tial la esperant'ist'o'j en Ĉeĥ'o'slovaki'o est'is profund'e kor'tuŝ'it'a'j, kiam est'is anonc'it'a li'a ne'atend'it'a for'pas'o la 1-an de decembr'o 1981 en la urb'o Cheb.